فرزندان برتر

گفتار درماني يكي از رشته‌هاي علوم توان بخشي به شمار مي‌رود كه به شناخت آسيب‌هاي گفتاري و زباني‌ مي‌پردازد. در اين رشته، متخصصي به نام درمانگر وجود دارد كه وظيفه او بررسي، تشخيص و درمان هر گونه اختلال در زمينه ارتباط، درك، صوت و حتي بلع است. در اين مطلب به بررسي گفتار درماني كودكان مي‌پردازيم.

در صورتيكه كودك با مشكلاتي همچون تلفظ در كلمات مواجه است، يك متخصص درمانگر به كمك او مي‌آيد تا در زمينه حل مشكلات زباني، ارتباطي و مهارت‌هاي زباني- كاربردي رشد پيدا كند.

متخصصين، مشاورين و درمانگران مجموعه فرزندان برتر براي شما عزيزان بهترين مقالات در ارتباط با گفتار درماني كودكان را تهيه ديده اند كه مقاله اي كه مطالعه مي فرمائيد، مقاله اصلي گفتار درماني است. براي مطالعه مقالات مرتبط از جدول پائين گزينه مربوطه را انتخاب كنيد.

شايد شما هم كودكاني را ديده باشيد كه در گفتار مشكل دارند؛ مثلا نمي توانند كلمات را به صورت روان ادا كنند و افكار خودشان را به صورت يك جمله كامل بيان كنند! اين كودكان، كلمات و هجاهاي صوتي را به صورت شكسته مي گويند و به همين دليل است كه نمي توانند به صورت واضح حرف بزنند.

تلفظ نادرست حروف، نداشتن دايره واژگان وسيع، لكنت زبان، مكث طولاني، مشكل در برقراري ارتباط با ديگران و... از جمله رايج ترين اختلالات گفتاري هستند. مشكل در گفتار باعث مي شود كه كودك نتواند با ديگران ارتباط برقرار كند و به همين دليل، اعتماد به نفسش كاهش پيدا مي كند. در اين موارد، بايد مشكل گفتار كودكان را با كمك علم گفتار درماني برطرف كرد.

گفتار درماني كودكان چيست؟

گفتار درماني، روشي است كه به بهبود گفتار كودك منجر مي شود. اين روش به كودك كمك مي كند تا مشكلات كلامي و گفتاري خود مانند اختلالات واجي و صدا، بيان ضعيف، لكنت زبان و... را برطرف كند.

گفتار درماني به كودكان ياد مي دهد كه حجم صداي توليد شده را كنترل كنند و كلمات و صداها را به صورت كاملا درست ادا كنند. در گفتار درماني به كودكان ياد داده مي شود كه كلمات موردنظر خود را در قالب جمله بيان كنند. به طور كلي مي توان گفت كه گفتار درماني، علم بررسي بيماري يا اختلالاتي است كه روي گفتار فرد تاثير مي گذارد.

برخلاف تصور بسياري از افراد، گفتار درماني به معناي درمان با گفتار نيست؛ بلكه درمان اختلالات گفتار و زبان است. به ياد داشته باشيد كه گفتار درماني با مشاوره فرق دارد.

رشته گفتار درماني تنها محدود به اصلاح مشكلات تلفظي (همچون عدم توانايي تلفظ صحيح حرف سين) نيست.

متخصصان درمانگر وظيفه درمان كودكاني به عهده دارند كه در درك و بيان زبان مادري دچار مشكل هستند. همچنين در افراد بزرگسال نيز گفتار درماني براي افرادي مناسب بوده كه نمي‌توانند خوب صحبت كنند و ضعف گفتاري دارند.

در واقع ضرورت استفاده از خدمات گفتار درماني مخصوص سن خاصي نبوده و ممكن است افراد در سنين مختلف به اين خدمات نياز پيدا كنند. از يك نوزاد گرفته تا افراد مسني كه در اثر سكته قدرت تكلم خود را از دست داده‌اند، ممكن است در مقطعي لازم باشد كه به متخصص درمانگر مراجعه كنند. بهترين درمانگر كسي است كه بتواند با افراد در سنين متفاوت، ارتباط درست برقرار نمايد.

عمده ترين اختلالات گفتاري، عقب ماندگي ذهني است كه خود مي تواند پايه گذار بسياري از اختلالات ديگر باشد. در بحث مشكل جسمي بايد به نقيصه هاي كم شنوايي و ناشنوايي، كم بينايي يا نابينايي اشاره كرد. در سيستم شنيداري، بيان گفتار از طريق شنيدن حاصل مي شود كه چنان چه اختلالي در اين قسمت به وجود آيد، تأخير در رشد زبان و گفتار، قابل مشاهده است.

كودكاني كه از سلامت فيزيكي و عاطفي برخوردارند، در تكلم، استقلال يافته تر از كودكاني اند كه در خانواده هاي پر تنش زندگي مي كنند. در اين خانواده ها رشد حسي و حركتي، با محدوديت پيش مي رود زيرا زبان، نياز به يك هماهنگي عصبي دارد و تأخير در مهارت هاي حسي و حركتي، رشد گفتار را كُند و با مشكل روبه رو مي سازد.

در عملكرد گفتار، نقش هوش طبيعي را نبايد ناديده گرفت؛ هوش مي تواند شناخت نمادها را به همراه داشته باشد تا فرد، از ديگر عملكردهاي شناختي هم چون توجه كردن، شناسايي و ايجاد ارتباط و ذخيره ي آن در حافظه بهره گيرد.ارزيابي و مطالعه دقيق اختلالات گفتار و زبان يا اختلالات ارتباطي و همچنين نوتواني و بازتواني، اختيارات متخصصين گفتار درمانگر است.

مادر،الگويي مناسب و مثبت در راستاي رشد گفتار كودك است كه اين ارتباط عاطفي نبايد خدشه دار شود و خلل و انحرافي در آن شكل گيرد. بايد توجه داشت كه رشد زبان از لحاظ جنسيتي در دختران، زودتر و بيش تر از پسران آغاز مي شود؛ به خصوص در خانواده هاي تك فرزندي كه توجه زيادي به آموزش زبان فرزند مي شود.

كودكان علاقه ي زياد به عضو شدن در گروه همسالان خود دارند و تلاش زيادي در اين جهت، انجام مي دهند تا بر رشد و پيشرفت گفتار خود بيفزايند؛ در واقع انگيزه صحبت كردن در گروه هاي هم سن، افزايش مي يابد و به طور دسته جمعي به تماشاي تلويزيون و يا نقاشي و نوشتن مي پردازند.

مشكلات گفتاري را مي توان در مرز بين 12 تا 24 ماهگي مشاهده كرد. در اين سن، كودك به جاي گفتار بايد بتواند از علم اشاره به خوبي بهره ببرد مانند (باي باي يا بَه بَه) و در تقليد صداها مشكلي نداشته باشد مانند تقليد صداي يك حيوان، جيغ زدن و...

زماني كه سن كودك از 2 سالگي فراتر رفت، بايد بتواند صداها و لغاتي را بيان كند و فقط مختص يك صدا يا لغت – آن هم تكراري – نباشد. در صحبت كردن، خانواده ها بايد به تُن صدا و گرفتگي آن توجه داشته باشند. كودكاني كه در اين سن، در انجام كارهاي ساده، با مشكل مواجه مي شوند، جملات را به طور كامل بيان نمي كنند و فقط از كلمات محدود استفاده مي نمايند و به طور كلي در فهميدن و درك مطالب مشكل دارند،در معرض خطر قرار دارند و به منظور پيش گيري از مشكلات گفتاري بايد توجه بيش تري به آنان نمود.

در چنين شرايطي است كه اگر والدين متوجه مشكلات خاصي در روند گفتاري فرزند خود بشوند حتما بايد از كمك تخصصي يك گفتار درمانگر بهره برده و مشاوره لازم را داشته باشند.

فوايد گفتار درماني

در بين عموم مردم و جامعه پزشكي، گفتار درماني اهميت ويژه‌اي دارد. همانطور كه مي‌دانيم زبان، اصلي‌ترين راه براي برقراري ارتباط با ديگران است. گفتار درماني باعث حل مشكلات ناشي از اختلالات ارتباطي و گفتاري مي‌شود.

با كمك از خدمات گفتار درماني نه تنها باعث بهبود بيان، زبان و درك كودك شده بلكه مشكلات بلع و غذا خوردن او نيز حل مي‌شود. در موارد بسياري ديده شده كودكاني كه با مشكل تكلم درگير هستند، در بلع نيز ضعف دارند. درمانگرها با استفاده از تماريني مختلفي كه طراحي كرده‌اند، مشكلات تكلم، ارتباط و حتي غذا خوردن كودكان را حل مي‌كنند.

• طراحي و اجرا تمرين براي قسمت دهان، كه جهت توليد صدا و ساخت كلمات و جملات به كار مي‌روند.
• براي بهبود توانايي درك و بيان گفتار كودك نيز از تصاوير و علائم و سيستم‌هاي همچون كامپيوتر، موبايل و ... بهره مي‌برند.

اختلالات گفتار درماني

گفتار ( تكلم)، زبان، بلع، صوت و ارتباط از جمله حوزه‌هاي اصلي در گفتار درماني هستند. برخي از مشكلات گفتار درماني به اين صورت هستند:

• مشكلات در پيدا كردن كلمات: اين نوع مشكلات معمولا به علت نقص‌هاي خاص زباني همچون تاخير زباني به وجود مي‌آيند.
• مشكلات در زمينه ارتباط اجتماعي: معمولا در چگونگي انتقال افكار و نظرات به ديگران بروز مي‌كند.
• آسيب ساختاري زبان: فرد در ساخت جمله با مشكل مواجه مي‌شود. جملاتي توسط كودك ساخته مي‌شود، دستور زبان درستي ندارند.
• مشكلات در زمينه خواندن و نوشتن: اين مشكلات ناشي از ارتباط حروف و صداها، ارتباط كلمات و معني هستند.
• مشكلات صوتي: فرد صداهاي بسيار نازك و يا گوش خراشي توليد مي‌كند. اين صداها باعث تضعيف ارتباط اجتماعي اين فرد مي‌شوند.
• مشكلات ادراكي: باعث ضعف در ارتباط برقرار كردن فرد با سايرين مي‌گردد.

چه زماني به گفتار درمان نياز داريم؟

كودكي كه در صحبت كردن با مشكلات گفتاري مواجه است، اعتماد به نفس خوبي ندارد. با مراجعه به گفتار درمان اين قبيل مشكلات نيز حل مي‌گردند.

كودكاني كه مشكلات گفتاري دارند از حجم صدا خود به خوبي استفاده نمي‌كنند. زماني كه كودك با اختلالات گفتاري رو به رو است و براي منتقل كردن پيام به سختي تلاش مي‌كند كه از كلمات درست استفاده كند و يا در استفاده از گرامر زبان مشكل دارد، حتما بايد به گفتار درمان مراجعه كند.

• عدم برقراري ارتباط كلامي يا غير كلامي از سوي كودك.
• خودتان و اطرافيانتان به سختي متوجه صحبت هاي كودك مي شويد.
• حرف زدن كودك شما با تكرار كلمات، لكنت زبان، طولاني شدن و مكث همراه است و همين موضوع باعث اختلال در گفتار مي شود.
• وقتي كودك مي خواهد افكار خود را بيان كند، با كلمات مبارزه مي كند.
• كودك در برقراري ارتباط مستقيم با ديگران، همكاري با ديگران، دوست داشتن، بازي كردن و... مشكل دارد.
• البته ممكن است به دلايل ديگر هم كودك شما به گفتار درماني نياز داشته باشد؛ مثلا كودكاني كه بيماري خاص دارند، در برقراري ارتباط كلامي مشكل داشته و به گفتار درماني نياز دارند. كودكان مبتلا به اوتيسم و اختلالات شنوايي به گفتار درماني نياز دارند تا بهتر بتوانند با ديگران ارتباط برقرار كنند.
• همچنين كودكاني كه دير حرف مي زنند يا تاخير در صحبت كردن دارند، يعني گفتار و زبان آنها رشد نكرده و بايد به گفتار درمانگر مراجعه كنند.
• گاهي اوقات، فرزند شما در حرف زدن، تلفظ كلمات و خواندن متون خوب عمل مي كند؛ اما به گفتار درماني نياز دارد تا بتواند مهارتهاي زبان خود را تقويت كرده و با كمك ارتباط كلامي، بتواند دوستان جديدي پيدا كند و توانايي هاي خود را بهتر در معرض نمايش قرار دهد.
• كودك داراي اختلال كم شنوايي يا ناشنوايي است.
• حيطه گفتار درماني تا جايي هست كه اشكال در درك كلام از طرف كودك نيز ايجاد مي شود.
• در بيشتر اوقات كودك در بلع غذا و خوراكي نيز دچار اختلال است.
• كودك در شروع گفتار خود تاخير دارد.
• كودك در تلفظ اصوات گفتاري، اشكال دارد.
• در صورت تشخيص بروز هر يك از اختلالات فلج مغزي، اوتيسم، اختلال يادگيري ،گفتار درماني در آغاز به شناسايي ماهيت گفتار و زبان و رشد طبيعي آن و سپس به بررسي اختلالات مربوط پرداخته و در جهت رفع آنها مي كوشد.

در يك عبارت كوتاه مي توان گفت هرگاه نحوه صحبت كردن گوينده بيش از محتواي سخن او، توجه شنونده را به خود جلب كند، وي مشكوك به اختلال گفتاري است. هرگونه اشكالي در نحوه گفتار و يا ناتواني در درك گفته هاي ديگران مي تواند موجب اختلال در روابط اجتماعي شخص مبتلا گردد.

اين مسئله به نوبه خود موجب صدمات روحي و عاطفي و متزلزل شدن بهداشت رواني فرد و خانواده مي شود. اين نارسائيها مانند بسياري از بيماريها، مزمن تر گردد، عواقب ناگوار بيشتري خواهد داشت. بنابراين ارائه هر چه سريعتر و بهتر خدمات گفتار درماني براي اشخاص مبتلا ضروري است. در اين همكاري ساير متخصصين كه بيماران مبتلا به اختلالات گفتار و زبان به آنها مراجعه مي كنند، براي تشخيص به موقع و ارجاع مناسب، حياتي و ارزشمند است.

ارزيابي و مطالعه دقيق اختلالات گفتار و زبان يا اختلالات ارتباطي و همچنين نوتواني و بازتواني، اختيارات متخصصين گفتار درمانگر است.روند ارزيابي و تشخيص اختلالات گفتار و زبان در گفتاردرماني مانند ساير بيماريها شامل معاينات و بررسيهاي ويژه مي باشد.در مرحله بعدي و پس از تشخيص ويژگيهاي اختلال، درمان بيمار آغاز مي شود.

درمان اختلالات ارتباطي متكي به دارو درماني و نظاير آن نبوده، بيشتر جنبه آموزشي دارد و با تكيه بر توانمنديهاي بيمار، وي را به سمت غلبه بر ناتوانيهايش هدايت مي كند. قابل به ذكر است كه هر چه افراد مبتلا به اختلالات گفتاري سريعتر به گفتار درماني مراجعه كنند، پيشرفتهاي بهتري را نشان داده و راحتتر درمان ميشوند.

در مقاله ديگري ما به تحليل سن مناسب براي گفتار درماني كودكان پرداخته ايم، پيشنهاد مي كنيم مقاله دوم را نيز مطالعه كرده تا تاخيري در روند گفتار درماني كودكان دلبند شما پيش نيايد.

گفتار درماني به چه كاري مي آيد؟

• گفتار درماني به كودك شما كمك مي كند كه كلمات و زبان را بهتر درك كند و از زبان بهتر استفاده كند.
• گفتار درماني به بهبود گفتار كودك منجر مي شود.
• تمام مشكلات بلع صوت، اختلالات گفتاري و زباني، اختلالات شناختي و مشكلات ارتباطي كودك با كمك گفتار درمانگر به صورت كامل ببرطرف مي شود.
• اين روش، نگراني پدر و مادر را كاهش مي دهد؛ زيرا ديگر دغدفه آينده فرزندشان و نحوه حضور او در جامعه را نخواهند داشت.
• بعد از اتمام دوره هاي گفتار درماني، كودك مي تواند به راحتي حرف بزند و ارتباطات مستقلي را برقرار كند.
• گفتار درماني به بهبود اعتماد به نفس كودك و رشد شخصيت اجتماعي او كمك مي كند.

در چه مواردي بايد به گفتار درمانگر مراجعه كرد؟

در شرايط زير، توصيه مي شود كه به يك متخصص گفتار درماني مراجعه كنيد:

• فرزند شما در تلفظ اصوات گفتاري مشكل دارد.
• كودك در بلع مشكل دارد.
• كودك شما كم شنوا يا ناشنوا است.
• كودك قادر به برقراري ارتباط كلامي يا غيركلامي نيست و قدرت درك كلام را ندارد.
• شروع گفتار در كودك با تاخير غيرمعمول روبرو است.
• در وجود كودك، اختلالاتي مانند اوتيسم، اختلال يادگيري و اختلالات فلج مغزي تشخيص داده شده است.

تمرين هاي گفتار درماني

در اين متن، تمرينات ساده و ابتدايي از گفتار درماني به شما آموزش داده شده است كه هر يك از اين تمرينات را به راحتي مي¬توانيد در منزل انجام دهيد كه به تفكيك سن ارائه شده است.

1. گفتار درماني در منزل با گفت و گو با كودك

گفتار درماني كودك كمتر از دو سال

در اين سن كودك توانايي صحبت نداشته و فقط آواهايي توليد مي‌كند و تشخيص اينكه كودك به درمانگر نياز دارد، راحت نيست. مي‌توان در اين سن، آواهاي همچون دا، ما را تكرار كرد تا كودك نيز آن‌ها را بگويد. و با تشويق والدين، كودك علاقه بيشتري براي ساخت آواهاي جديد دارد.

در اين سن كودك مي‌تواند اسامي را تكرار كند مانند اسم خودش و يا اسم اشخاص نزديك به او مثل اسم خواهر، برادر، عمو، خاله، دايي و همچنين مي تواند اسم اعضاي بدن مثل دست، مو و چشم را تكرار كند. اسامي ديگري كه مي توانند به او از لحاظ گفتاري كمك كند، تكرار اسم اشيا مثل تخت و مسواك و اسامي خوراكي هاي ساده مانند، نان، شير و كره مي‌باشد. تكرار اسم حيوانات مانند هاپو، پيشي، ماهي و... مي‌تواند روند پيشرفت را تسريع كند.

همين طور مي‌توان از ادوات پرسشي و قيدهاي مكان استفاده كرد. اين ادوات پرسشي مي‌تواند چي، اين چيه، كجا، كي و قيد هاي مكان مانند اينجا، بالا، پايين، داخل باشد. در مراحل بالاتر تركيب دو لغت در كنار همديگر مانند ماشين اينجاست، توپ منه، جوجو رفت كمك به سزايي به كيفيت گفتار مي‌كند.

براي مطالعه بيشتر به صفحه گفتار درماني كودك 2 ساله مراجعه نمائيد.

گفتار درماني كودك ۲ تا ۳ سال

• انواع واژه ها در زبان فارسي كه مي‌تواند شامل: اسم، فعل، قيد، صفت، ضمير و جملات پرسشي باشد.
• اسم وعده هاي غذايي مانند: صبحانه، ناهار، ميان وعده، شام و...
• اسم مكان هايي كه كاملاً باب و شناخته شده هستند مانند: حمام، اتاق، پارك و فروشگاه
• اسم مشاغلي كه كودك به طور مستقيم و يا غير مستقيم با آنها سرو كار دارد مثل شغل پدر، دكتر پليس و معلم
• اسم رنگ هايي كه ساده تر و كودك توانايي ناميدن آن ها را دارد
• از كودك خواسته شود تا اعداد ۱ تا ۱۰ را به صورت شمارشي بيان كند7
• نام بردن و تكرار پديده هاي جوي مانند: باران، برف، ماه، ستاره و خورشيد
• ضمير هاي گوناگون مانند تو، من، شما، خودمان و خودش
• استفاده از انواع واژه هاي پرسشي مانند: چقدر، چند، كدام، چه كسي، چكار و چرا
• از او خواسته شود تا حروف اضافه را به درستي در جملاتش استفاده كند اين حروف اضافه مي‌تواند به، با، از، در، را، تا، ولي و چون باشد

نكته بسيار ضروري در مورد اين كودكان اين است كه جملات اين گروه سني بايستي حتما بيشتر از سه كلمه باشد. به عبارتي جمله كودك حداقل بايد داراي فعل فاعل و مفعول باشد.

بايد به اين نكته توجه گردد كه براي اينكه گفتار درماني شروع كنيد، نيازي به عجله نيست. مهارت‌هاي ارتباطي و زباني كودكان با افزايش سن بهبود مي‌يابند. صبر لازمه اين مسير است.

پيشنهاد مي كنيم، صفحه گفتار درماني كودك 3 ساله را مطالعه بفرمائيد.

گفتار درماني كودكان 3 تا 4 سال

نكته حائز اهميت در اين گروه سني اين است كه به مرور جملات پسنديده‌تر و زيباتر را در روابط اجتماعي خود بيان مي‌كند مثلا در گفتگو با همسن و سالان يا بزرگتر از خود، لغات بفرماييد، خواهش مي كنم، آفرين و جملات ديگري مانند منم شما رو دوست دارم و مرسي كه منو به پارك بردين را به خوبي بيان مي‌كند.

گفتار درماني كودكان 4 تا 5 سال

دانستن سه نكته در گفتار اين گروه سني مهم و ضروري است. اول از همه، اين گروه سني بسيار كنجكاوتر نسبت به كودكان كم سن‌تر از خود هستند و مدام سوالات كنجكاوانه از بزرگترهاي خود مي‌پرسند. دوم نارواني در گفتار اين كودكان وجود ندارد و قطعا ضعف در رواني گفتار مي تواند ناشي از مشكلات گفتاري باشد و نهايتا اينكه اين گروه سني در صرف افعال خطا ندارند.

براي كسب اطلاعات بيشتر درباره گفتار درماني اين گروه سني، به صفحه گفتار درماني كودك 5 ساله مراجعه نمائيد.

تكنيك و تمرينات گفتاري براي كودكان تازه متولد شده و نوپايان

1- از صداهاي ساده استفاده كنيد

2- به آرامي صحبت كنيد

3- با كودكان بازي كنيد

4- به كودكان بگوييد در حال انجام چه كاري هستند

5- براي كودك شعر بخوانيد

6- ارتباط كودك را تشويق كنيد

دانلود نرم افزار آموزش گفتار درماني بيان

اين نرم افزارها باعث مي‌شوند كه آموزش و يادگيري به راحتي اتفاق بيفتد. به دليل محيط جذابي كه در اين نرم افزارها به كار رفته، به راحتي مورد استقبال كودكان قرار مي‌گيرند. اين نرم افزارها هم به تنهايي كارآمد بوده و گاهي در كنار جلسات گفتار درماني تجويز مي‌شوند.

از جمله اين نرم‌ افزارها، به نرم افزار توليد بيان نسخه خانگي مي‌توان اشاره كرد كه براي تلفظ حروف فارسي بسيار مفيد است. يكي از ويژگي‌هاي اين نرم افزار اين است كه به راحتي استفاده مي‌شود. همچنين اين نرم افزار پشتيباني بسيار خوبي دارد. در اين نرم افزار نحوه استفاده آن به خوبي بيان شده است.

هزينه گفتار درماني در منزل

در ارتباط با هزينه گفتار درماني كودكان مخصوصا در منزل، بسيار گسترده است كه براي هر حيطه مي توان هزينه متفاوتي بيان كرد، به همين دليل، درمانگران مجموعه فرزندان برتر، مقاله مفصلي در ارتباط با هزينه گفتار درماني در منزل براي كودكان نوشته اند كه پيشنهاد مي كنيم براي كسب بيشتر اين مقاله را مطالعه بفرمائيد.

خدمات كار درماني و گفتار درماني را بيمه حمايت نمي‌كند. اين خدمات هزينه‌اي به خانواده‌هايي كه داراي فرزند داراي اختلال هستند وارد مي‌كند. طبق گفته فائزه دهقان كه جز هيئت علمي كاردرماني است، حدود 44 هزار تومان براي هر نيم ساعت كار درماني و گفتار درماني بايد پرداخت شود.

در صورتيكه خانواده‌اي از پس اين هزينه بر نيايد، مشكلات فرزندش نه تنها حل نمي‌شود، بلكه روز به روز اعتماد به نفس كمتري در كودك ايجاد مي‌شود. پيشنهاد مي‌شود در صورت نداشتن هزينه اين خدمات، از روش گفتار درماني در منزل توسط والدين استفاده گردد.

گفتار درماني كودكان + تكنيك ها و بازي هاي گفتار درماني

مقالات گفتار درماني داراي تقدم و تاخر در توضيحات و درك مطالب توسط مخاطب هستند به همين دليل پيشنهاد مي كنيم قبل از مطالعه اين مطلب، مقاله گفتار درماني كودكان + تكنيك ها و بازي هاي گفتار درماني را مطالعه كنيد.

درمان تاخير در گفتار

تاخير در رشد گفتاري كودك با تاخير در آموختن و حرف زدن به شكل واضح متفاوت است. تاخير در گفتار يعني كودك براي شروع حرف زدن به شكل تك كلمه اي و سپس ساخت جملات با معني دچار مشكل است. در بين كودكان مشكلات گفتاري نسبتاً شايع است. در اين مطلب به بررسي علل و درمان تاخير در گفتار اشاره شده است.

از جمله عوامل كه باعث مي شوند كودك با تاخير در رشد گفتاري مواجه شود، مي توان حرف نزدن والدين با كودك، انجام ندادن كارهايي مانند آواز خواندن و بازي كردن را نام برد.

كودكان زماني كه از سمت والدين براي حرف زدن تشويق شوند به آن واكنش مثبت مي دهند. براي رفع اختلال تاخير در گفتار اين روش پيشنهاد مي گردد.

اين عارضه معمولاً بين كودكان يك خانواده به صورت ارثي است. يعني بايد ابتدا سابقه خانوادگي اين اختلال را بررسي كرد، سپس به نزد متخصص درمانگر رفت. جنسيت نيز در اين مشكل گرفتاري نقش داشته به طوريكه بين پسران شايع تر است.

شايد بسياري از شما مخاطبين عزيز نيز شنيده ايد كه آلبرت انشتين در كودكي دچار عارضه تاخير در گفتار بودند. اين مشكل باعث استرس و نگراني در والدين او شد. اين دانشمند حتي تا سن ۸ سالگي نيز نمي توانست به درستي حرف بزند.

از ديگر افراد مشهور كه در حرف زدن با تاخير كلامي مواجه شد، مي توان آلكسا ولتا نام برد كه بسيار دير شروع به حرف زدن كردند.

عوامل تاخير در گفتار

• عقب افتادگي ذهني
• نبود فرصت مناسب
• محروميت هاي عاطفي
• تاخير در رشد
• عوامل ناشناس
• عوامل خانوادگي
• بارداري هاي چند گانه
• ناشنوايي
• فلج مغزي

كودكي كه مبتلا به عقب ماندگي ذهني است به سختي و در طولاني مدت حرف زدن را ياد مي گيرد. تاخير در گفتار معمولاً منشا فاميلي و وراثتي دارد. زمانيكه كودك در محيطي قرار گيرد كه با او زياد صحبت نشود، به دليل نداشتن زمينه و فرصت دچار اين اختلال مي گردد.

طبق آمارها تاخير در گفتار در بين دوقلوها نسبتاً شايع است ولي دليل خاصي براي آن اعلام نشده است. گفته مي شود كه مادر به دليل زمان كمي كه براي حرف با آنها صرف مي كند، كودكان در حرف زدن با تاخير مواجه مي شوند.

فردي كه داراي ناشنوايي شديد است نمي تواند حرف بزند ولي در كودكان كه با كم شنوايي درگير هستند مي توانند فقط بعضي از حروف را درك كنند.

در خانواده هايي كه بي ثباتي عاطفي، زياد بوده و والدين باعث محدود كردن فعاليت هاي فرزندان مي شوند، اختلال تاخير در گفتار شايع تر است.

در مواردي ديده شده كه يك فرزند جديد به خانواده اضافه شده و توجه والدين به سمت او مي رود، اين رفتار باعث تاخير در گفتار كودك بزرگتر مي شود. انتقاد از رفتار كودك نيز باعث اثر مخربي بر شروع حرف زدن فرد دارد.

فرزندان يك خانواده معمولاً از پدر و مادر خود، حرف زدن را ياد مي گيرند. والدين بايد اين نقش را به خوبي ايفا كنند و به عهده ديگر اعضا خانواده قرار ندهند.

زماني كه كودك لكنت زبان داشته باشد، در رشد گفتار او شاهد عقب افتادگي نخواهيم بود. بدترين عامل كه باعث تاخير در رشد گفتاري مي شود اين است كه والدين و يا حتي اطرافيان با كودك رفتار درستي نداشته باشند و گفتار او را انتقاد و يا مسخره كنند.

اصطلاح زبان

هر گونه سيستمي كه باعث ذخيره سازي يا تبادل اطلاعات بين افراد شوند را زبان مي گويند. درواقع زبان شامل گفتار، شنيدن، درك و ارتباط مي شود.

مراحل رشد زبان شامل سه مرحله هستند:

• بيانگري شنيداري ( اولين صداهايي كه كودك توليد مي كند و ....)
• گيرندگي شنوايي (واكنش به صداها، كلمات، جملات و ...)
• بصري

گفته شده كه حرف نزدن با كودك يكي از عوامل بسيار شايع عقب افتادگي رشد گفتاري است. عده اي از كودكان قادر نيستند كه كلمات را به درستي تلفظ كنند اما داراي درك شنيداري و مهارت هاي ارتباط بصري خوبي هستند.

همچنين ديده شده كه كودكان ناشنوا به علت مشكل در درك شنيداري، دچار عقب افتادگي در گفتار هستند ولي ساير مهارت هاي آنها به شكل طبيعي است.

به طور كلي تا وقتي كودك به سن چهار سالگي رسيد و مشكلاتي همچون لكنت زبان و يا نوك زباني حرف زدن ديده شد، چندان جاي نگراني نيست‌. زماني بايد به متخصص درمانگر مراجعه كرد كه كودك به طور واضح داراي گفتاري نامفهوم است.

هنگامي بايد يك كودك با سن بيشتر از دو سال را به نزد متخصص درمانگر برد كه علائم زير را داشته باشد:

• كودك مي تواند كلمات را تقليد نمايد ولي قادر نيست به شكل آگاهانه از آنها استفاده كند.
• كودك فقط مي تواند كلماتي را به كار ببرد كه تكراري هستند ولي نمي تواند براي برقراري ارتباط، از گفتار به درستي استفاده نمايد.
• زماني كه اين كودك قابليت فهميدن دستورات را ندارد.
• وقتي كه كودك صداي بسيار ناهنجار و يا تو دماغي داشته باشد.

درمان دير حرف زدن كودك به روش هاي مختلفي انجام مي گيرد از جمله:

روش اول: گفتار درماني

براي اطمينان از سالم بودن كودك بايد توسط متخصص درمانگر مشكلات گفتاري او بررسي و تشخيص داده شود.

در اين روش گفتار درمان با توجه به كلام و بيان كودك، ساير جنبه هاي رشدي او را نيز بررسي مي كند. براي تشخيص درست، تست هاي استانداردي طراحي شده است كه نقش پيشگيري در اختلالات و حتي پيشرفت و درمان آن ها دارند.

در كلينيك هاي گفتار درماني به توان كودك براي گفتار، ميزان وضوح حرف زدن، نحوه وضعيت زبان، دهان و سقف توجه مي شود. زمانيكه متخصص تشخيص اختلال مي دهد براي درمان به والدين تمرين هاي آموزش مي دهد كه كمك زيادي به درمان مي كند.

روش دوم: اقدامات والدين

عواملي مانند ژنتيك، محيط و نحوه تربيت كودك تاثير زيادي بر پيشرفت گفتار كودك دارند. محيط و نحوه تربيت كودك نسبت به عوامل ژنتيكي نقش بزرگتري در روند رشد گفتاري ايفا مي كنند.

تمارين و فعاليت هايي كه در منزل قابل انجام است و باعث افزايش سرعت درمان مي شوند شامل:

اختصاص زمان براي برقراري ارتباط با فرزند

از جمله راه هاي ارتباطي كه والدين مي توانند با كودك ارتباط بگيرند اين است كه شروع به خواندن شعر براي كودك كنند. تشويق كودك براي تقليد صداها نيز بسيار موثر است.

خواندن كتاب

خواندن كتاب براي فرزند حتي در زمان كمتر از ۶ ماهگي تاثير زيادي بر شروع حرف زدن كودك دارد. اگر اين كتاب ها داراي عكس هاي متناسب با سن كودك باشند تاثير آن بسيار بيشتر مي شود. حتي مي توان از كودك خواست درباره تصاوير و نام آنها حرف بزند.

استفاده از موقعيت هاي روزانه

والدين بايد سعي كنند كه در تمام روز با كودك صحبت كنند مثلاً در هنگام ظرف شستن از او بخواهند علاوه بر كمك، درباره آن نيز توضيح دهند. در اين تمارين بايد به جاي اصرار به درست حرف زدن، صحبت كودك را تصديق كرد. تنبيه، تمسخر و يا اصرار به تصحيح گفتار اثر منفي دارد.

بازي با كودك در زمان حرف زدن

براي اينكه كودك تمايل بيشتري براي حرف زدن پيدا كند حتماً از شيوه هايي استفاده گردد كه علاوه بر بازي و لذت، تشويق شود كه حرف بزند. برقراري ارتباط چشمي و بازي و در آغوش گرفتن كودك كمك زيادي به آموزش حرف زدن كودك خواهد كرد.

بلند حرف زدن با كودك

والدين بايد در زماني كه در حال انجام فعاليت هاي معمول روزانه كودك مانند غذا دادن هستند، آرام آرام مراحل را با صداي رسا و بلند توضيح دهند. اين راه باعث دقت كودك شده و در درمان تاثير گذار است.

فعال و پر انرژي بودن

زماني كه كلمات به حالت شعر به كودك آموزش داده شود، در حافظه كودك بهتر مي مانند. والدين مي توانند براي تاثير پذيري بيشتر جملات را به حالت ريتميك استفاده كنند. حركت در هنگام حرف زدن باعث به كارگيري همزمان چشم و گوش در كودك مي شود.

تمرين با كودك

والدين بايد همواره فرصت هاي فراهم كنند كه كودك شروع به صحبت كند. در صورتيكه كودك كلماتي بر زبان آورد حتما بايد صبر كرد تا آن را كامل كند. اينكه والدين فرصت استفاده از حافظه و ذهن جهت يادآوري را از او بگيرند بسيار اشتباه است.

حرف زدن درست با كودك

بيان منظور به شكل درست و واضح در درمان اختلال گفتاري كودك بسيار تاثير دارد. يكي از اشتباهاتي كه والدين مرتكب مي شوند اين است كه از لحن و كلام بچگانه استفاده مي كنند. در حاليكه بايد كلمات به شكل واضح تلفظ شده و پاسخ سوالات كودك نيز به اين طريق داده شود.

علت و درمان تاخير در تكلم كودكان

كودك سان ، محتويات ارزشمندي در ارتباط با حوزه گفتار درماني كودكان تهيه كرده است.

اگر اين اولين محتوا از سري مقالات گفتار درماني كودكان است كه مطالعه مي فرمائيد، پيشنهاد مي كنيم، ابتدا مقاله گفتار درماني كودكان + تكنيك ها و بازي هاي گفتار درماني، را مطالعه فرمائيد تا اطلاعات بنيادين در ارتباط با حوزه گفتار درماني كودكان كسب كنيد، زيرا قسمت هايي در اين مقاله، بصورت مختصر از مقاله هاي ديگر جمع بندي شده اند. در انتهاي اين مطلب، نيز مقالات مرتبط ليست شده اند شما مي توانيد براي كسب اطلاعات بيشتر آن ها را نيز مطالعه بفرمائيد.

اگر فردي كه دچار اختلالات گفتاري و زباني است در موقع مناسب براي درمان به متخصص گفتار درمانگر مراجعه كند با بسياري از مشكلات و آسيب هاي روحي در بزرگسالي مواجه نخواهد شد، موضوع مهم درمورد اختلالات گفتاري توجه به اين نكته است كه براي درمان اين اختلالات يك بازه ي زمان طلايي وجود دارد، كه در اين بازه، درمان موثر تر و بهتر جواب خواهد داد.

كودكان تقريبا از يك سالگي شروع به گفتن بعضي كلمات ميكنند و تا دوسالگي حتي ميتوانند جمله هايي را بسازند. اگر كودك دچار كشگلاتي در گفتار است، بهتر است هرچه سريعتر توسط يك درمانگر ارزيابي شود.

گفتار درماني ميتواند در مراكز درمان يا در منزل خود بيمار با توجه به شرايط و خواست خود بيمار انجام شود. در اين مقاله به تعريف اختلالات گفتار درماني و هزينه خدمات گفتار درماني در منزل مي پردازيم‌.

تعريف گفتار درماني

آسيب شناسي گفتار و زبان كه به آن گفتار درماني گفته مي‌شود، در واقع رشته اي از علوم توانبخشي محسوب مي شود. در اين رشته متخصصاني وجود دارند كه به بررسي و تشخيص و درمان هرگونه اختلال در گفتار، زبان و حتي بلع افراد از سنين كودك تا بزرگسال مي پردازند. عده اي گفتار درماني را با روانشناسي اشتباه مي گيرند در حاليكه بسيار متفاوت هستند. آسيب شناس گفتار و زبان، اصطلاحي است كه براي فارغ التحصيلان رشته گفتار درماني به كار مي‌رود.

گفتار با زبان چه تفاوتي دارد؟

در زمان حرف زدن، قسمتي از فرآيند در مغر رخ مي دهد (مانند انتخاب نوع كلمات، نحوه جمله بندي و....) اين قسمت ذهني را زبان مي گويند.

گفتار بخشي است كه باعث توليد صوت و كلمه مي شود و به وسيله ريه، حنجره، لب و زبان .... اتفاق مي افتد.

خدمات گفتار درماني شامل چه چيزهايي هستند؟

متخصصان درمانگر به بررسي، تشخيص و درمان هرگونه اختلال در زمينه تكلم، گفتار اشخاص مي پردازند. اين اختلالات بسيار متنوع هستند و براي درمان هر كدام راهكار متفاوتي وجود دارد.

فوايد گفتار درماني براي كودكان درگير با تاخير در صحبت

كودكان معمولاً در سن ۱۲ماهگي كم كم شروع به استفاده از كلمات مي كنند و وقتي به سن ۲سالگي رسيدند حتي مي توانند جملاتي را نيز بسازند. در سن ۶ سالگي كودكان تقريباً بسياري از كلمات و جملات جديد را به راحتي مي آموزند.

در بين كودكان كه با تاخير در شروع حرف زدن و ساخت جمله مواجه هستند ديده شده با استفاده از خدمات گفتار درماني به خصوص در سن كم و طلايي آن به راحتي مشكل آنها حل مي شود.

به بعضي از اختلالات گفتاري در ادامه اشاره شده است.

مشكل در تلفظ كلمات

اغلب كودكان و حتي بزرگسالاني كه نوك زباني صحبت مي كنند، اعتماد به نفس كمي دارند و افراد خجالتي حتي منزوي هستند. درمانگر هاي متخصص براي هر اختلال صدا و گفتار، تمرين و فعاليت خاصي دارند كه با استفاده از آن، اختلال رفع خواهد شد.

اختلال لكنت

در سن ۲تا۶ سالگي، اختلال لكنت و گرفتگي زبان در بسياري از كودكان بدون دليل خاصي نسبتا شايع است. اگر اين اختلال درمان نشود، تا بزرگسالي نيز همراه او خواهد بود. والدين بايد اين اختلال را جدي گرفته و فرصت طلايي درمان را از كودك خود دريغ نكنند و با مراجعه به مراكز گفتار درماني نسبت به رفع آن اقدام كنند.

سكته مغزي و آسيب هاي ناشي از بيماري هاي مغزي

متاسفانه سكته مغزي و آسيب هاي ناشي از آن، باعث اختلال در گفتار افراد مسن مي شود. اين افراد بايد حتما براي درمان به موقع مخصوصا در ۶ ماه اول اقدام كنند. خدمات گفتار درماني به بهبود آن ها كمك فراواني مي كند.

ناتواني و ضعف در بلع و غذاخوردن

در كودكان و افراد بزرگسال اختلالات بلع به علت ضعف عملكردي عضلات دهان و گلو اتفاق مي افتد. براي رفع اين مشكلات حتما بايد به متخصص درمان يا آسيب شناس گفتار و درمان مراجعه كرد.

مشكل در شنوايي

بعضي افراد بعد از مراجعه به متخصص شنوايي، متوجه كم شنوايي و يا ناشنوايي خود يا كودك مي شوند. متخصص گفتار درمان بعد از تجويز سمعك و يا قرار دادن دستگاه كاشت حلزون براي فرد، به تربيت شنوايي و خدمات گفتار درماني مي پردازد.

اختلال در صوت و صدا

صدا در انسان به وسيله حنجره و تارهاي صوتي توليد مي شود. گاهي در اثر بيماري هاي قسمت حنجره و يا ارتعاش نامناسب تارهاي صوتي، صداي شخص كيفيت مطلوبي ندارد. از جمله اختلالات صوتي مي توان صداي گرفته، صداي خشن و صداي مشابه به صداي مردان و يا زنان نام برد. براي حل اين مشكلات، بايد به متخصص درمانگر مراجعه كرد. درمان اين اختلالات در گفتار درماني توسط جراحي، دارو و يا صوت درماني قابل انجام است.

بيماري هاي نيازمند به گفتار درماني

بيماران مبتلا به اوتيسم، فلج مغزي، شكاف در قسمت كام و لب، پاركينسون و .... براي حل اختلالات گفتاري نياز به مراجعه به كلينيك هاي گفتار درماني دارند. متخصص درمانگر بسته به اختلال فرد مراجعه كننده، بايد با مشاغل مختلفي همچون متخصص مغز و اعصاب، متخصص اطفال، روانشناس، معلم مدرسه و .... ارتباط برقرار كند تا بهترين درمان حاصل شود.

زمان مناسب مراجعه به متخصص درمانگر

بسته به سن فرد و نوع اختلالي كه با آن درگير است، زمان مراجعه براي خدمات گفتار درماني متفاوت است. اما براي اينكه درمان مشكلات گفتار و زباني فرد به بهترين شكل و به سرعت اتفاق بيفتد، نبايد از زمان طلايي درمان غافل شد. به طور مثال فرد مسني كه در اثر سكته مغزي قدرت تكلم خود را از دست داده بهترين زمان مراجعه براي خدمات گفتار درماني، ۶ ماه پس از بيماري است. اگر اين خدمات سريعتر در اختيار فرد قرار گيرند بهبودي سريعتر اتفاق مي افتد.

وظايف گفتار درمان

• توانايي تشخيص درست اختلال، درمان آن و حتي پيشگيري از مشكلات زبان، بيان، ارتباط و يادگيري در افراد

• كمك به درمان مشكلات بلع و غذاخوردن فرد
• تشخيص منشاء مشكلات و اختلالات به وسيله آزمون ها و تست هاي استاندارد
• تنظيم درست جلسات گفتار درماني متناسب با نياز فرد داراي اختلال
• استفاده از وسايل و ابزارهاي مناسب براي كمك به درمان مخصوصاً در كودكان. وسايلي مانند ني هاي رنگي، مسواك هاي موزيكال و....

تحصيلات مرتبط با گفتار درماني

متخصصان درمانگر زماني اجازه دارند كه مجوز مطب خصوصي بگيرند كه در رشته گفتار درماني در مقطع هاي كارشناسي، ارشد و دكترا درس خوانده باشند. همچنين بايد به مدت ۵سال در كلينيك ها و بيمارستان ها و يا مدارس استثنايي طرح كارورزي انجام داده باشند.

هزينه گفتار درماني

براي درمان اختلالات گفتاري و زباني در موسسات گفتار درماني از ابزارهاي متنوعي استفاده مي‌ شود. براي تشخيص نوع اختلال، تست ها و آزمون هاي متنوعي طراحي شده است. اين آزمون ها با كمك به تشخيص درست مشكل فرد، باعث كوتاه شدن طول دوره درمان نيز مي شوند. حتي ممكن است باعث شوند كه طول دوره از چند سال به چند ماه كاهش يابد.

از جمله عواملي كه باعث كاهش طول دوره و تعداد جلسات مي شوند، مي توان توجه و استفاده از زمان طلايي درمان نام برد. در واقع با مراجعه در زمان مناسب به متخصص درمانگر، فرد سريع تر بهبود مي يابد.

خوشبختانه ايران رتبه بالايي در خاورميانه و حتي جهان از نظر خدمات گفتار درماني دارد. هم اكنون حدود ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ شخص در حال فعاليت بوده و داراي مجوز گفتار درماني هستند. براي هر جلسه استفاده از خدمات گفتار درماني بايد حدود ۴۴ هزار تومان پرداخت شود. اين مبلغ براي ميانگين خدمات مختلف تعيين شده است. به طور كلي هزينه هر جلسه بسته به اينكه چند خدمت ارائه شده متفاوت مي شود. متاسفانه بيمه هاي پايه و بيمه هاي تكميلي از خدمات گفتار درماني حمايت نمي كنند و هزينه آن بر دوش خانواده ها است.

هزينه گفتار درماني در منزل

خدمات گفتار درماني بسته به مكان برگزاري جلسات، مدت زمان و تعداد جلسات، نوع اختلال متفاوت خواهد بود. براي كاهش هزينه ها، خانواده ها به كلينيك ها و درمانگاه هاي خصوصي مراجعه مي كنند تا هزينه اي كمتر نسبت به ارائه خدمات در منزل يا مطب خصوصي دريافت كنند. در صورتيكه زمان جلسه طولاني تر شود، قيمت ارائه خدمات نيز متفاوت خواهد شد. بسته به نوع اختلال نيز، قيمت خدمات فرق خواهد داشت. براي درمان اختلالات ساده تر هزينه كمتري گرفته مي شود تا مشكلاتي كه به درمان هاي چند گانه نياز است.

موسسه فرزندان برتر در صفحه مقالات مرتبط با گفتار درماني كودكان تمام مقالات مرتبط با گفتار درماني كودكان و اختلالات گفتاري را دسته بندي كرده است. براي كسب اطلاعات بيشتر به اين صفحه مراجعه كرده

هزينه گفتار درماني در منزل براي كودكان

مطالبي كه در آن ها به تفصيل به اختلالات گفتار و زبان كودكان صحبت شده و صد البته به پرسش هاي مادران و پدران عزيز نيز پاسخ داده شده است.

در قسمت پائين به تفصيل درباره بازي هاي مناسب گفتار درماني صحبت مي كنيم تا شما با تماميت اين موضوع آشنايي بيشتري پيدا كنيد.

باز نيز تاكيد مي كنيم كه اين اطلاعات فقط براي راهنمايي خانواده هاي گرامي است و به منظور آشنايي بيشتر خانواده ها با مقوله گفتار درماني نوشته شده است و هيچگونه تضميني بر درمان خودسرانه از طرف والدين نيست.

حتما كودك خود را قبل از هر چيزي به يك مشاور خبره در اين زمينه برده و مسئله را با آنها در ميان بگذاريد. چون از هر كودكي به كودك ديگر اختلال گفتار و درمان آن متفاوت است.

بازي هاي گفتار درماني

در اين مطلب به بازي هاي گفتار درماني پرداخته شده است. تا با استفاده از اين روش ها در منزل توسط والدين، كودكان شروع به حرف زدن كنند. نقش والدين براي گفتار درماني بسيار پررنگ و موثر است.

اشتباهات تلفظي در كودكان

تكامل نيافتن بعضي واژه ها و آوا ها در ساختار زباني كودك باعث شده كه او در تلفظ بعضي كلمات دچار مشكل شود. بسته به سختي تلفظ كلمه، زمان مي برد كه كودك بتواند آنها را خوب ادا كند.

حتماً شنيده ايد كه بسياري از كودكان به جاي كلمه سيب زميني، ديب دميني مي گويند. يكي از دلايل آن سخت بودن تلفظ حرف س براي كودك است و او حرف دال كه تلفظ راحت تري دارد جايگزين مي كند.

يكي ديگر از دلايل اشتباهات تلفظ كودك اين است كه والدين در برابر شنيدن تلفظ اشتباه كلمات او را تنبيه، مسخره و حتي تشويق مي كنند كه اثر معكوس دارد.

براي اينكه كودك سريعتر زبان باز كند، مي توان با خانواده هاي مختلف به خصوص پر جمعيت رفت و آمد كرد و يا محرك هاي محيطي شنيداري و گفتاري او را افزايش داد. مي توان با آموزش شعر خواني نيز دايره لغات او را افزايش داد.

در ادامه بازي هاي گفتار درماني كه در منزل قابل انجام است، ذكر گرديد. والدين مي توانند با انجام اين بازي ها با كودك خود، نقش موثري در درمان اختلالات گفتاري كودك داشته باشند.

۱- كم كردن ديدن تلويزيون و بازي هاي كامپيوتري

تحقيقات مختلف اثبات كرده اند كه ديدن مداوم برنامه هاي تلويزيون و بازي با گوشي و كامپيوتر، تاثير منفي بر حرف زدن كودك دارد. حتي گاهي جز عوامل اصلي تاخير صحبت كردن كودكان به شمار مي روند.

كودك نياز دارد تا به مفهوم ارتباط پي ببرد. براي برقراري ارتباط حداقل به دو نفر نياز است. اين دو شخص برحسب هر دليلي با يكديگر صحبت مي‌ كنند. ديدن برنامه هاي تلويزيوني و انجام بازي هاي كامپيوتري كمكي به آموزش مفهوم ارتباط نمي كند. حتي ممكن است باعث آموزش غلط اين مفهوم شوند.

تماشا تلوزيون و انجام بازي هاي كامپيوتري، ارتباط بين دو شخص نبوده و فقط شامل يك نفر است. براي شكل گيري درست ارتباط پيشنهاد مي شود كودك با اطرافيان و والدين زياد صحبت كرده و به بازي هاي غير موبايلي بپردازد.

۲- حرف زدن زياد والدين با كودك

وقتي كودك در محيطي قرار گيرد كه از كلمات زيادي استفاده مي شود، سريع تر شروع به صحبت مي كنند. اين گفت و گو ها زماني كارآمد خواهند بود كه بي هدف و معمولي نباشند. والدين مي توانند زماني كه كودك مشغول بازي است كنار او نشسته و با بيان كودكانه با او حرف بزنند، ولي بايد صحبت آنها در سطح كودك و يا مقداري بالاتر باشد.

۳- نسبت به وضعيت گفتاري كودك، والدين صحبت كنند

زماني كه كودك هيچ حرفي نمي زند، والدين بايد به شكل يك كلمه، يك كلمه يا دو كلمه دو كلمه با او شروع به حرف زدن كنند. به طور مثال بگويند: سر، سر مامان، آب، آب مي خواي؟ زماني كه كودك به صورت دو كلمه اي حرف مي زند، والدين بايد به شكل دوكلمه اي و سه كلمه اي با او حرف بزنند.

توجه به اين نكته نيز ضروري است كه زمان حرف زدن بايد سطح واژگان و كلمات منتخب در سطح كودك و يا بالاتر از او باشند. حتماً موضوعي انتخاب شود كه براي كودك جذابيت دارد.

۴- دنبال كردن علاقه كودك

زماني كه والدين مشاهده مي كنند كه براي كودك يك عكس در يك كتاب جذاب است مي توانند در اين مورد با او صحبت كنند. به طور مثال اگر درباره يك حيوان كنجكاو شد، مي توان عكس هاي ديگري از آن را به او نشان داد، سپس درباره آن با كودك صحبت كرد.

ولي بايد توجه كرد كه كودك به آن علاقه نشان مي دهد يا خير. حتما در اين مورد بايد علاقه كودك در نظر گرفته شود، در غير اين صورت كودك راغب نخواهد بود. والدين مي توانند زمانيكه كودك در حال حمام، غذاخوردن و يا رفتن به پارك است با او حرف بزنند كه زمان بسيار مناسبي است.

والدين براي تاثير بيشتر تمرينات مي توانند آن ها را در فضاي سرگرم كننده و بازي گونه انجام دهند تا بر كودك اثر بيشتري بگذارد.

پس با پيدا كردن موضوع مورد علاقه كودك و اجراي آن در قالب يك بازي بر روند گفتار درماني بسيار موثر است. والدين مي توانند با عروسك هاي كودك بازي كنند يا شكلك در آورند و هر كاري كه باعث مي شود كودك با بودن شما علاقه نشان دهد.

ايراد گيري از نحوه صحبت كودك بسيار اثر منفي بر روند درماني كودك دارد. حتي باعث كاهش اعتماد به نفس كودك شده و در نهايت ممكن است كودك منزوي و گوشه نشين شود. بهترين راه اين است كه تلفظ درست كلمات را در قالب يك جمله بدون سرزنش گفته شود.

۵- كتاب خواندن براي كودك

كتاب خواندن براي كودك يكي از روش هايي است كه باعث مي شود كودك شروع به حرف زدن كند. اين روش حتي براي سنين پايين تر نيز مناسب است و مي توان با عكس هاي كتاب موضوع جذابي تعريف كرد.

بازي درماني

بازي درماني روش جديدي است كه امروزه براي درمان اختلالات كودكان به كار گرفته مي شود. بازي درماني باعث شده كه كودك بتواند مشكلاتش به راحتي حس كند.

اين نوع روش باعث مي شود كه از طريق بازي مشكلات و احساسات بد كودك به نمايش درآيد. به طور مثال ديده شده در كودكاني كه بي قرار و حواس پرت هستند، اين درمان باعث شده كه تنش آنها كاهش يابد.

متخصص درمانگر با استفاده از يك موقعيت بازي كمك مي كند كه ترس و استرس كودك بروز پيدا كند، و با تحليل رفتار،اعمال و گفتارش درمان را انجام مي دهد.

چند بازي و تمرين براي گفتار درماني كودكان در منزل تهيه شده است كه در ادامه ذكر شده است.

۱- استفاده از بازي كلمات

پرسيدن سوالاتي مانند موارد زير از كودك، كمك كننده براي بهبود روند درماني مي شود.

• الان دوس داري چه خوراكي بخوري؟
• اگر ميشد يك وسيله از فروشگاه هديه بگيري چي بود؟

اين قبيل سوالات باعث شروع يك گفت و گوي خاص بين كودك و والدين مي‌شود كه كودك شروع به حرف زدن مي كند.

۲- تمرين با استفاده از آينه

با استفاده از آينه كودك متوجه طرز استفاده از دهان براي اداي درست تلفظ كلمات مي شوند. بسياري از كودكان طرز صحيحي تلفظ كلمات را نمي دانند. كودك مي تواند در مقابل آينه حرف بزند و ببيند براي ساخت يك صداي خاص چگونه دهان خود را حركت دهد.

والدين مي توانند همراه كودك در مقابل آيينه بايستند و به توليد صدا بپردازند. از اين طريق تفاوت ها به كودك آموزش داده مي شود.

۳- بازي لي لي

بازي لي لي سبب مي شود كه هر كلمه توسط كودك ۹بار تكرار شود‌. در اين بازي يك زمين كه داراي ۹ خانه يا شماره است رسم مي شود. بايد با هر بار بازي كودك، والدين يك كلمه انتخاب كنند و به فرزند خود بگويند كه با هر پرش آن را تكرار كند و به بازي بپردازد.

براي دور بعدي بازي كلمه اي ديگر انتخاب مي شود. در اين بازي بايد كلمات كمتر انتخاب شود و كم كم به تعداد آن ها افزوده شود. زماني كه كودك توانست اين بازي را درست انجام دهد مي توان براي تقويت اعتماد به نفس او، كادويي به او داده شود و او را شاد كرد.

۴- توپ بازي

در اين بازي كه به استپ هوايي نيز معروف است، بايد والدين توپ را براي فرزند خود پرتاب كنند و در اين حين، او اين كلمه را تكرار نمايد. اين بازي يكي از روش هاي مرسوم براي گفتار درماني است.

۵- پياده روي

والدين مي توانند زماني كه با كودك مي خواهند مسيري را طي كنند، يك بازي با كودك انجام دهند. در زمان راه رفتن يك كلمه انتخاب كرده و زماني كه كودك آن را درست ادا كند به سوي مسير حركت كرد.

اگر اين بازي را والدين زماني استفاده كنند كه در حال رفتن به پارك يا مسيرهاي جذاب هستند، كودك علاوه بر بازي كه انجام مي دهد مي تواند به ورزش ماهيچه اي دهان نيز بپردازد.

۶- ساخت حباب

در اين روش كودك بادكنك را باد مي كند، اين بازي باعث كنترل تنفس مي شود. هم چنين عضلات تمام صورت و لب ها بهتر مي شوند.

۷- انجام ساز دهني

اين هنر باعث مي شود كه كنترل نفس بهتر شود. اگر والدين مي بينند كه كودك آنها در كنترل نفس دچار ضعف است مي توانند از او بخواهند كه با زدن صداي قوي تر باعث بهبود آن شود.

۸- استفاده از خوراكي شيرين همچون بادام زميني

يكي ديگر از روش هاي گفتار درماني كه كودك نيز به آن علاقه فراوان دارد، اين است كه از يك خوراكي شيرين همچون بادام زميني استفاده گردد. در اين حالت اين خوراكي خوشمزه به اطراف دهان كودك زده مي شود تا او بتواند آن را با ليس زدن بخورد. اين بازي سبب مي شود كه زبان حركت كند.

۹- استفاده از كتاب براي درمان گفتار كودك

والدين مي توانند براي كودك خود كه توانايي خواندن دارد، كتاب مناسب سن آنها را بخرند كه به مطالعه اين كتاب ها بپردازد. مطالعه كتاب باعث مي شود كه كودك كلمات جديدتر را بياموزد و همچنين ديگر كلمات كه ياد گرفته براي او تكرار گردد.

۱۰- فعاليت هاي مداخله زباني

متخصص گفتار درماني براي تقويت مهارت هاي زباني كودك از كتاب، تصاوير و اشيا كمك مي گيرد. براي بهبود مهارت هاي زباني كودك از او مي خواهد بعضي كلمات را تكرار نمايد.

۱۱- درمان تحرك مفصلي

در اين تمرين به كودك در قالب بازي سرمشق هاي درستي از جملات مي دهد. براي برقراري ارتباط با اين تمرين و بازي حتما بايد متناسب با سن كودك كلمات انتخاب شوند. درواقع با اين بازي كودك ياد مي گيرد چگونه زبانش را براي توليد بعضي صداها حركت داد.

۱۲- بازي بله و خير

والدين بايد در موقع صحبت با كودك خود توجه كنند كه حتما از واژگاني استفاده گردد كه مناسب كودك و حتي بالاتر از سن او باشند. انجام بازي بله و خير نيز كمك زيادي به كودك در گفتار درماني مي كند.

استفاده از يك جعبه پر از اشياء نيز فكر جالبي است. در اين بازي يكي از انها را بر مي دارد و درباره آن به والدين توضيحاتي مي دهد و صحبت مي كند.

۱۳- بازي با دوستان همسن و سال

در اين بازي يك دايره توسط كودك و دوستان او بايد تشكيل گردد. يك جمله انتخاب كرده و به يكي از دوستان بگوييد و از آنها بخواهيد آن را به نفر بعدي منتقل كنند. آخرين نفر بايد همان جمله را بلند تكرار كند.

در آخر توصيه مي شود به والدين از عجله براي گفتار درماني كودك جداً پرهيز كنند. لازمه اين مسير صبر و مثبت انديشي است. وقتي كودك با همدردي والدين مواجه مي شود روند درماني او سرعت مي يابد.

بازي هاي گفتار درماني كودكان

كودك سان به تلاش تيم درمانگران و مشاورين خود، مقالات، پرسش ها و نكات فراواني براي خانواده هاي عزيز گردآوري كرده است. اما با توجه به تقدم و تاخر مقالات، پيشنهاد مي كنيم قبل از هرچيز ابتدا به ساكن "گفتار درماني كودكان + تكنيك ها و بازي هاي گفتار درماني" را مطالعه بفرمائيد و سپس دنباله اين مقاله را ادامه دهيد.

گفتار درماني كودك دو ساله

به تمارين و فعاليت هايي كه براي تشويق و يادگيري كودك به كار گرفته مي شود اصطلاحا گفتار درماني مي گويند. در اين مقاله به بررسي گفتار درماني كودك دوساله مي پردازيم. اين تماريني كه در ادامه ذكر شده بايد توسط والدين در منزل با كودك كار گردد. اين فعاليت ها بيشتر در پيشگيري اين اختلال نقش دارند.

كودك در سن يك سال و نيم مي تواند حدودا 20 كلمه حرف بزند. با رسيدن به سن دو سالگي اين واژگان به 50 كلمه مي رسد. در اين سن تركيب دو جمله جز توانايي هاي كودك محسوب مي شود. دستورات دو جمله اي را به راحتي مي تواند استفاده كند براي مثال لباست را بردار و در اتاق بگذار.

به طور كلي كودك با افزايش سن توانايي هاي گفتاري كودك افزايش مي يابد، در صورت مشاهده عدم توانايي كودك حتما بايد والدين آن را جدي بگيرند.

پيشنهاد مي شود كه حتماً براي درمان درست و به موقع به متخصص درمانگر مراجعه شود. در صورتي كه در زمان مناسب براي درمان اين اختلال اقدام نشود، ممكن است از سن طلايي براي بهبود گذشته و نتيجه درماني مطلوب حاصل نگردد.

روش هاي گفتار درماني كودك دو ساله در منزل را به اين ترتيب مي توان ذكر كرد:

دادن الگوي گفتاري مناسب به كودك توسط والدين

بهترين كمكي كه پدر و مادر مي توانند به كودك خود بكنند اين است كه در زمان حرف زدن از جملات ساده و قابل فهم استفاده كنند. زماني كه كودك با جملات ساده صحبت شود، او منظور كامل صحبت ها را متوجه شده و تمايل دارد كه اين كلمات و جملات را تكرار كند.

تهيه ي آلبومي از تصاوير بريده شده

ساخت آلبوم از تصاوير مورد علاقه كودك، يكي از روش هاي گفتار درماني در منزل است. مي توان درباره ي اين تصاوير با كودك حرف زد و حتي مي توان آنها را دسته بندي نمود. مثلاً حيوانات، گياهان و لباس ها و.... والدين مي توانند عمداً يك عكس را در گروه نامناسب قرار دهند و درباره آن با كودك حرف بزنند. حتماً از كودك بايد خواسته شود در اين بازي سهيم شود.

كمك به كودك براي درك كلمات پرسشي

والدين بايد در بازه زماني مختلف بازي هايي طراحي كنند و از اين طريق از او سوال كنند. براي طراحي سوال بايد اين نكته در نظر گرفته شود كه كودك قادر است به اين پرسش ها پاسخ دهد. با گذشت زمان مي توان سوالات را سختر انتخاب كرد. نمونه اي از اين سوالات اين است. تو دختر هستي؟ تو دست داري؟

تكرار و گسترش دادن گفتار كودك

يكي از اشتباهاتي كه والدين مرتكب مي شوند در زمينه گفتار درماني كودك، اين است كه از جملاتي استفاده مي كنند همچون، جمله ات را كامل بگو، دقيقاً منظورت چيست؟ درست صحبت كن.

استفاده از چنين جملاتي، كاري بسيار غلط بوده و اثر مخربي بر گفتار كودك دارد. پدر و مادر بايد با لحن طبيعي خود آنچه كه از كودك انتظار دارند رعايت كند را بگويند.

گسترش و تكميل گفتار كودك توسط والدين باعث آموزش او مي شود تا جملات را كامل ادا كند. پس تكرار كردن جملات كودك و گسترش دادن آن بسيار كمك كننده خواهد بود. مثل وقتي گفت آب، والدين بايد بگويند آب؟ آب مي خواي؟ آب خنك مي خواي؟ برات بيارم؟

استفاده والدين از گفتار كودكانه

والدين بايد در صورتي از گفتار كودكانه استفاده كنند كه مي خواهند پيامي را به كودك انتقال دهند. يعني كودك هنوز قادر به درك ادبيات سن افراد بزرگسال را نيست.

در صورتي كه براي جلب توجه و بدون دليل از گفتار كودكانه استفاده شود نه تنها كودك قادر نيست كلمات جديد را بياموزد بلكه باعث شده كه اين نوع حرف زدن را نيز تكرار كند.

خواندن شعر ساده براي كودك

والدين مي توانند با استفاده از آهنگ ها و شعرهاي ساده كودك را در درمان گفتار درست كمك كنند. با تكرار قافيه شعر، كودك تشويق مي شود كه در اين بازي گفتار درماني، همراهي كند.

آشنا كردن كودك با وسايل مختلف

وسايل مختلف را پدر و مادر مي توانند در كنار كودك قرار دهند و درباره آنها با او حرف بزنند، به طور مثال اين عينك، من عينك به چشم هام مي زنم.

نكته اي كه در درمان گفتار درماني بسيار اهميت دارد زمان طلايي براي درمان حرف زدن كودك است. چنان چه والدين متوجه شدند كودك آنها مانند ساير هم سن و سالانش صحبت نمي كند. نبايد فرصت را از دست بدهند. مشاوره و مراجعه به متخصص درمانگر براي درمان كودك ضروري است تا روند درماني كاملا فراهم شود.

متخصصان درمانگر، با استفاده از روش ها و فعاليت هايي كه انجام مي دهند، باعث مي شوند صحبت كردن كودك درست شود.

پيشنهاد مي كنيم براي درك بهتري از اختلالات گفتاري مقالات مرتبط كه در قسمت پائين آورده شده است را نيز مطالعه بفرمائيد.

گفتار درماني كودك 2 ساله

مقالات مرتبط با اختلالات گفتار و گفتار درماني كه توسط تيم كودك سان نوشته شده است همگي داراي تقدم و تاخيري در ارائه مطالب هستند به همين دليل پيشنهاد مي كنيم براي درك بهتر از اختلالات گفتار مقاله گفتار درماني كودكان + تكنيك ها و بازي هاي گفتار درماني را ابتدا به ساكن مطالعه فرمائيد.

گفتار درماني كودك سه ساله

در بعضي كودكان سه سال ديده شده كه در موقع صحبت كردن واضح و درست حرف نمي زنند. براي اينكه ديگران متوجه منظور صحبت هاي كودك شوند، والدين بايد آن را معني نمايند. پيشنهاد مي شود در صورت مشاهده اين علائم، در بحث درمان كوتاهي نشود. در اين مطلب به گفتار درماني كودك سه سال مي پردازيم

خدمات گفتار درماني براي كدام كودك ضروري است؟

وقتي كه يك كودك به سن يك سالگي رسيد، آغاز حرف زدن او به شكل تك كلمه اي خواهد بود. با بزرگتر شدن و رسيدن سنش به يك سال و نيم، كلمات بيشتري در گفتار به كار مي برد. دو سالگي سني است كه يك كودك مي تواند جملات دو كلمه اي را بيان كند. با رشد كودك كلمات و جملاتي كه به كار مي برد، افزايش مي يابد‌.

رشد زباني كودك در هر سني با علائمي قابل درك است. والدين حتما بايد با توجه به اين علائم متوجه شوند كه كودك دچار مشكل گفتاري شده است. به طور مثال كودكي كه به سن دو سالگي رسيده است ولي حتي نمي تواند تك كلمه نيز بگويد، حتما بايد توسط متخصص درمانگر ويزيت گردد.

پرورش زبان كودك سه سال

يك كودك با سن سه سال، از زبان براي رسيدن به هدف هاي مختلف استفاده مي كند. در سه سالگي، كودك بيشتر براي توضيح و اظهار نظر از كلمات بهره مي گيرد. (مثلا من يك ماشين آبي دارم).

كودك در اين سن قادر است كه رابطه بين اشيا را توضيح دهد. حتي مي تواند از حروف اضافه همچون كنار، زير و بالا، براي توضيح مكان ها و اطراف استفاده كند.

در بيان احساسات و حالات منفي نيز توانا مي شود. گفته شده كه كودكاني كه در سن سه سالگي قرار دارد، مي توانند در روز ۴۰۰ سوال مختلف بپرسد.

تعريف يك داستان يا حادثه با استفاده از چندين جمله كنار هم، از ديگر توانايي هايي است كه كودك در اين سن به آن دست پيدا مي كند.

در موارد بسياري ديده شده كودك در سن سه سالگي، با استفاده از زبان در حد نياز به توضيح بازي هاي تخيلي كه انجام داده مي پردازد. وقتي كودك سه ساله مي شود، كلماتي كه مي تواند استفاده كند به ۲۵۰ تا ۱۰۰۰ كلمه مي رسند.

او به كلمات در اين سن علاقه فراوان دارد. از ۳ تا ۵ جمله در سه سالگي كودك مي تواند در گفتار خود به كار ببرد. يك كودك سه سال قادر به پاسخ گويي سوالات ساده بوده و مي تواند اسم و فاميل خود را راحتي بيان كند.

در اين سن اشكال در تلفظ كلمات ديده مي شود. زماني جاي نگراني است كه نيمي از كلماتي كه كودك مي گويد ديگران متوجه نمي شوند. در اين صورت بحث درمان بسيار جدي بايد پيگيري شود.

كمك والدين به گفتار درماني كودك سه سال

پدر و مادر كودك تاثير زيادي در رشد زبان و گفتار كودك دارند. نقش اطرافيان كودك بر نحوه صحبت كردن او بر كسي پوشيده نيست.

نوع كلمات و گفتاري كه ديگران انتخاب مي كنند ممكن است باعث الگو گفتاري كودك شوند. براي كمك به ارتقا گفتار كودك والدين مي توانند در زمان انجام امور با او حرف بزنند و براي او كتاب هاي متناسب با سن بخوانند.

همانطور كه گفته شد كودك سه ساله عاشق حرف زدن است، والدين با توجه به اين نكته مي توانند با حوصله و صبر به حرف هاي كودك گوش دهند. گوش كردن با تمركز باعث رشد باورها و نگرش هاي كودك مي شود.

راه ديگر اين است كه حتما درباره موضوعات مختلف از كودك نظر خواهي شود و به پاسخ او توجه كرد. زماني كه والدين به حرف هاي كودك توجه كنند كودك اعتماد به نفس بيشتري پيدا مي كند.

پرسيدن سوال از كودك باعث تقويت مهارت فكر كردن مي شود. ابتدا مي توان از سوالات كوتاه كه پاسخ بله و خير دارند شروع كرد، سپس سوالاتي پرسيد كه نياز به توضيح بيشتري دارند. مثال يك داستان درباره حيوانات براي او بخوانيد و از او سوالاتي همچون موارد زير بپرسيد:

• كدام بخش از داستان را دوست داشتي؟
• كدام حيوان قوي تري بود؟
• اگر جاي قهرمان داستان بودي چه ميكردي؟
• اين سوالات باعث مي شود كودك بيشتر حرف بزند.

گفتار درماني كودك 3 ساله

كودك سان مقالات فراواني در اين زمينه تهيه كرده است كه مقاله گفتار درماني كودك 4 ساله نيز از سري اين مقالات است. پيشنهاد مي كنيم در ابتدا مقاله "گفتار درماني كودكان + تكنيك ها و بازي هاي گفتار درماني" را مطالعه بفرمائيد سپس به اين مقاله بازگرديد.

گفتار درماني كودك ۴ سال

آموزش گفتار كودك به وسيله متخصصان گفتار و زبان كه به آسيب شناسان زبان معروف هستند، تصحيح مي شود. اين درمانگران متخصص با استفاده از شيوه هاي نوين سبب درمان اختلالات گفتاري كودك به شكل مستقيم يا غير مستقيم مي شوند. در اين مطلب به گفتار درماني كودكان ۴ سال پرداخته شده است.

كودك كه به سن ۴ سالگي رسيد بايد مهارت هاي گفتاري در زمينه شنيدن و درك كردن ، صحبت كردن به دست آورد كه به آنها اشاره مي كنيم.

مهارت هاي گفتاري در زمينه شنيدن و درك كردن

كودك كه به سن ۴ سال رسيد مي تواند لغات كه مربوط به ترتيب هستند را درك كند، همچون اولين، بدي، قبلي، آخرين و ....

در اين سن كلمات مربوط به زمان به راحتي براي او قابل فهم است مانند ديروز، امروز، فردا. كودك قادر است به درخواست هاي دو جمله اي پاسخ دهد مانند، لباست را بردار، به حمام برو.

عمل كردن به دستورات و تماريني كه توسط والدين و مربي گفته مي شود براي كودك قابل انجام است. همچون روي كاغذ يك مربع بكش.

به طور كلي ۴ سالگي براي كودك در زمينه درك كردن و شنيدن به جايي رسيده است كه بيشتر مواردي را كه مي شنود، مي تواند به راحتي بفهمد و درك كند.

مهارت هاي گفتاري در زمينه صحبت كردن

يك كودك ۴ ساله قادر است تمام صداها را در هنگام حرف زدن بيان كند، گاهي ممكن است در ادا برخي صداها دچار مشكل شود همچون آواهاي ل، س، ر، ز، چ، ش.

اگر از كودك در اين سن خاسته شود يك داستان كوتاه و يا ادامه يك مكالمه را بيان كند، به آساني قادر است حرف بزند. در اين سن استفاده از جملاتي با بيش از يك كلمه عملكردي همچون گرفتن، بريدن و... كاملا طبيعي است.

چنانچه والدين متوجه شوند كه كودك ۴ ساله آنها نسبت به ساير هم سن و سالانش از نظر گفتار ضعف دارد، مي توانند از روش هايي كه در ادامه آورده شده استفاده كنند.

• والدين مي توانند درباره كلماتي همچون ( اولي، آخري، چپ يا راست) و رابطه كه بين آنها وجود دارد و يا كلماتي كه متضاد يكديگر هستند حرف بزنند.
• يكي ديگر از روش هاي معمول اين است كه درباره يك موضوع توضيح مختصري داده شود و كودك درباره آن حدس زده و شروع به حرف زدن نمايد.
• والدين با توصيف و گروه بندي مواد مختلف همچون (حيوانات، گياهان، ميوه ها) به كودك كمك كنند تا درباره جزييات و نحوه گروه بندي حرف بزند.
• زماني كه كودك در حال حرف بوده، والدين بايد تمركز و حواس خود را به او بدهند و توضيحات او را به خوبي دنبال كنند.
• حرف زدن و دعوت به صحبت كودك با والدين باعث مي شود كه كودك احساس كند تمام توجه آنها را دارد. اين عمل تاثير مثبتي بر روند درمان دارد.
• تقويت دايره لغات كودك، يكي ديگر از روش هاي گفتار درماني است. والدين مي توانند كلمات جديد به كار ببرند و در موقعيت هاي متنوع از آنها استفاده كنند.
• زمانيكه والدين با كنجكاوي كودك براي يك واژه مواجه شدند، او را تشويق كنند كه سوال كرده تا راجع به آن با يكديگر حرف بزنند.
• انجام بازي كه در آن از چيزهاي متفاوت يا مشابه استفاده مي شود، بسيار كمك كننده خواهد بود تا توجه كودك جلب شود و حرف بزند.
• والدين بايد مواردي را گروه بندي كنند و درباره اين گروه بندي ها با كودك صحبت شود مثلا توپ فوتبال و توپ بسكتبال، اندازه، رنگ و ... اين توپ ها موضوع جالبي خواهد شد.
• تقويت مهارت هاي بياني و اجتماعي كودك در قالب بازي بر گفتار درماني كودك بسيار موثر خواهد بود.
• والدين مي توانند از كودك درخواست هايي داشته باشند كه دو مرحله اي است همچون ( لباست را از روي تخت بردار و آن را در كمد بگذار).
• والدين مي توانند از فرزند خود بخواهند براي طول روز خود فعاليت هايي را تعيين كنند و سپس درباره آنها حرف بزنند.

گفتار درماني كودك ۴ ساله

كودكسان به همت تيم مشاورين و درمانگران مختلف، مقالات فراواني در زمينه اختلالات گفتاري و گفتار درماني براي خانواده هاي عزيز، تهيه كرده است. با توجه به پيوستگي مطالب، پيشنهاد مي كنيم در ابتدا مقاله "گفتار درماني كودكان + تكنيك ها و بازي هاي گفتار درماني" را مطالعه بفرمائيد سپس به اين مقاله بازگرديد.

گفتار درماني كودك ۵ ساله

وقتي كودك به سن ۵ سالگي رسيد قادر است به شكل روان و سليس حرف بزند. در اين سن او حتي مي تواند قواعد زبان را به درستي رعايت كند. بيان احساس از طريق تغيير صدا يكي ديگر از مهارت هايي است كه در اين سن به دست مي آيد. هر چند تلفظ غلط برخي آواها همچون س يا ف طبيعي است. ما در اين مطلب به مهارت هاي زباني و راه هاي گفتاري درماني كودك ۵ ساله اشاره مي كنيم.

يك كودك ۵ ساله به حرف زدن علاقه زيادي دارد و گاه اين حرف زدن طولاني باعث كلافه شدن اطرافيان نيز خواهد شد. زماني كه كودك به سن ۵ سالگي مي رسد از نظر ارتباط مطالب و جمله ها و كوتاه كردن كلام تغيير زيادي مي كند. اين كودكان بيشتر از پاسخ هاي كوتاه براي حرف زدن استفاده مي كنند.

هنگام سوال كردن دقت مي كنند سوالات مرتبط بپرسند و آگاهي خود را افزايش دهند. در اين سن مهارت زباني او زماني مشخص مي شود كه از ساختار هاي اصلي دستوري در گفتار اشاره كند. آنها قادرند از حروف ربط ، زمان افعال (گذشته، حال، آينده) در حرف هاي خود استفاده كنند.

مهارت هاي زبان دريافتي

در سن ۵ سالگي كودك مي تواند گفته هاي ديگران را بهتر درك كند. دستورات ۳ مرحله اي توسط كودك در اين سن به خوبي اجرا مي شود مانند (لباست را در كمد بگذار، دستت را بشور و غذايت را كامل بخور).

به راحتي كودك معناي كلمات و روابط فضايي مانند جلو و عقب و... را متوجه مي شود. از ديگر توانايي هاي كودك در سن ۵ سالگي مي توان شناخت واحدهاي پولي را نام برد.

مهارت هاي زبان اظهاري

حروف ربط در گفتار كودك ۵ ساله براي ارتباط عبارت هاي مختلف و توصيف اشيا ديده مي شود. حتي كودكان در اين سن قادرند كاربرد و نوع اجزايي كه در اشيا مختلف به كار رفته است را نيز توضيح دهند.

زماني كه والدين متوجه شدند كودك ۵ ساله آنها در اين مهارت ها دچار ضعف است براي درمان بايد اقدام كنند. در ادامه فعاليت ها و تماريني براي گفتار درماني آمده است كه نياز است به آن ها توجه شود.

تشويق به حرف زدن كودك

براي رشد و بهبود مهارت هاي زباني كودك، بايد والدين او را تشويق و حمايت كنند تا درباره احساسات، آرزوها و حتي ترس هاي خود صحبت كنند.

در هنگام صحبت كردن بايد با پرسيدن سوالات صريح او را تشويق كرد تا حرف بزند.

اينكه پدر و مادر از كودك بپرسند در مهد كودك روز خوبي داشتي؟ كودك با تك كلمه بله يا خير جواب خواهد داد ولي استفاده از پرسش، امروز در مهدكودك چه كردي؟ كودك بيشتر صحبت خواهد كرد. پرسش درباره نحوه انجام يك كار باعث خواهد شد كودك بيشتر حرف بزند.

تشويق كودك به حفظ شعر، داستان و سرود

والدين مي توانند كودك را تشويق كنند آيه، شعر و داستان ها را حفظ كنند تا علاوه بر زياد شدن دايره لغت او، حافظه اش نيز قوي تر گردد. حرف زدن با زبان و گفتار كودكانه نيز كمك كننده خواهد بود.

الگوي كلامي مناسب

زماني كه كودك در سنين بالاتر نيز با اين مشكل مواجه است. والدين بايد هنگام حرف زدن كلمات را به آرامي و تلفظ درست و واضح بيان كنند. پدر و مادر با الگوي كلامي مناسبي كه به كودك مي دهند باعث بهتر شدن حرف زدن او مي شوند.

بهتر كردن محيط زندگي

كودك بايد در محيطي زندگي كند كه در آن بتواند به راحتي ورزش كرده و يا استراحت كند. رژيم غذايي مناسب نيز در روند درمان تاثير خوبي دارد. كاهش استرس هاي محيطي نيز باعث بهبود روند درماني خواهد شد.

زمانيكه كودك بيش از دو ماه دچار مشكلات گفتاري بود و با اين نكات بهتر نشد حتماً بايد به كلينيك هاي خدمات گفتاري درماني مراجعه كرد. زيرا اين اختلالات اگر در آينده با كودك همراه شوند باعث مشكلات روحي و ذهني نيز مي شوند.

گفتار درماني كودك ۵ ساله

هزينه گفتاردرماني در منزل
گفتار درماني در كلينيك و درمانگاه ها هزينه كمتري نسبت به درمان در منزل دارد. هم چنين هر حيطه ي كاري گفتار درماني هزينه متفاوتي دارد. نوع اختلال نيز در تعيين هزينه موثر است. متاسفانه هزينه گفتار درماني تحت پوشش بيمه قرار ندارد و خانواده‌ها بايد خود اين هزينه‌ها را پرداخت كنند. هر نيم ساعت گفتار درماني حدوداً هزينه اي معادل ۴۴ هزار تومان مي شود. اگر خانواده‌اي از پس تامين هزينه‌ها برنيايد، بهتر است گفتاردرماني در منزل توسط والدين صورت بگيرد.

لكنت زبان در كودكان
زماني كه كودك قبل از 7 سال سن دارد، بهترين زمان براي درمان اختلال لكنت زبان است. هر نوع تكرار و گير كردن روي كلمات را لكنت مي‌گويند. ترس‌ هاي كه منجر به شوك مي‌ شوند، عوامل ژنتيكي و دو زبانه بودن محل زندگي كودك، از جمله عوامل به وجود آورنده لكنت به شمار مي ‌روند.
در مواردي نيز ديده شده، كودك در محيط‌ هاي مانند مهد كودك قرار گرفته و با كودكي كه دچار لكنت است، دوست و هم بازي شده و به مرور او نيز دچار اين اختلال شده است.
لكنت زبان در افراد بزرگسال، ناشي از تصادف و يا ناراحتي ‌هاي روحي و رواني است. اين بيماري در بين پسران مبتلايان بيشتري نسبت به دختران دارد. خدمات رفتار درماني و گفتار درماني به كمك درمان اين عارضه مي‌آيند.
گاه ديده شده كه كودكي كه به لكنت زيان دچار است، به مشكلاتي همچون كاهش اعتماد به نفس، عصبانيت و پرخاش و حتي منزوي شدن دچار مي ‌شود. بايد در روند درماني حتما به رفع اين مشكلات روحي پرداخته شود سپس تمارين و فعاليت ‌هاي براي رفع لكنت انجام گيرد. توصيه مي ‌شود حتما بحث درمان جدي گرفته شود تا اين مشكلات روحي و جسمي در آينده كودك اثر نگذارند.

گفتار درماني كودكان + تكنيك ها و بازي هاي گفتار درماني