فرزندان برتر

دوران نوزادي در بين اكثر مردم معمولا تا يك سالگي تلقي مي شود‌ ولي اين دوره در حقيقت از زمان تولد تا پايان يك ماهگي فرد است. اين دوران در زندگي هر شخص بسيار مهم بوده و يكي از مراحل اساسي رشد محسوب مي شود و در اين دوره نوزاد سعي مي كند در زمينه رفتاري و جسمي با محيط بيرون از رحم خود را مطابقت دهد.

كودكان سالم مجموعه اي از رفتارها، خلق و خو و ظاهر دارند. بسياري از والدين درباره رشد طبيعي و مطابق با استاندارد نوزاد خود همواره نگران هستند.

جهت اطمينان والدين از سلامتي نوزاد خود در ادامه به مهارت هاي حركتي نوزادان زير يك سال اشاره مي كنيم. همچنين موسسه فرزندان برتر مقاله اي به نام "تحرك بيش از حد نوزاد" تهيه كرده است كه در آن به ۸ نشانه سلامت نوزاد پرداخته شده و مطالعه آن به والدين كمك مي كند كه تشخيص دهند نوزاد آن ها تغذيه مناسب، خواب كافي و رشد مناسبي دارد يا خير.

خصوصيات نوزاد سالم از ۱ تا ۱۲ سالگي

نوزاد سالم و طبيعي به بچه اي گفته مي شود كه در سال اول زندگي قادر به انجام كارهاي زير باشد.

۱- نوزاد تازه متولد شده

نوزاد سالم در روزهاي نخست تولد مي تواند سر را به سمت نور حركت داده و دست و پاها را خم كند. حتي قادر است كه زانو را بكشد و دست خود را مشت كند‌.

۲- در پايان يك ماهگي

وقتي نوزاد به سن يك ماهگي مي رسد قادر است سر خود را براي چند لحظه بالا نگهدارد.

۳- در سن دو ماهگي

با رشد نوزاد و رسيدن به سن دو ماهگي، او مي تواند سر خود را براي ده ثانيه و حدود ۵ سانتي متر بالاتر از بدن قرار دهد.

۴- در سن سه ماهگي

در سه ماهگي نوزاد مي تواند دست ها را به عنوان تكيه گاه بدن استفاده كرده و مدت زمان بيشتري سر را بالاتر از بدن بگيرد (حدود يك دقيقه).

۵- در سن چهار ماهگي

نوزاد چهار ماهه تكيه گاه خود را كم كم وسيع مي كند و همچنين سعي مي كند بازوها را به سمت جلو بدن خود بگيرد.

۶- در سن پنج ماهگي

در اين سن نوزاد حالت شنا به بدن خود گرفته و فقط مي تواند كه روي شكم غلت بخورد.

۷- در سن شش ماهگي

نوزاد شش ماهه سعي مي كند كه براي حفظ تعادل خود از دست ها نيز كمك بگيرد.

۸- در هفت و هشت ماهگي

در اين سن نوزاد قادر است كه روي شكم به سمت وسايل دست خود را دراز كرده و حتي كم كم به اين توانايي دست پيدا كرده كه روي شكم به پشت يا برعكس غلت بخورد.

۹- سن نه ماهگي

معمولا نوزاد نه ماهه به اطراف نگاه كرده و سعي مي كند به شكل سينه خيز به سمت وسايل و اشكال رنگي حركت كند.

۱۰- سن ده ماهگي

بچه در اين سن سعي مي كند با كمك از دست ها و زانوها بلند شده و حالت نيم خيز بگيرد.

۱۱- سن ۱۱ تا ۱۲ ماهگي

نوزاد در اين سن مي تواند بهتر و مطمئن تر بلند شده و حتي در برخي مواقع نيز تلاش مي كند كه حالت مسابقه دويدن نيز به خود بگيرد‌.

اختلال بيش فعالي بين كودكان شيوع زيادي داشته و بسياري از والدين با مشاهده بعضي رفتارهاي نوزاد خود، نسبت به ابتلا آن همواره احساس نگراني دارند، در اين مطلب به علائم بارز اين اختلال در نوزادان اشاره شده است تا والدين با مطالعه آن، ارزيابي بهتري از رفتار فرزند خود داشته باشند.

از مشخصات بارز اختلال بيش فعالي نوزادان مي توان گريه هاي مداوم و بيش از حد، اختلالات در زمينه خواب و تغذيه نام برد. طبق نظر كارشناسان بين بروز اين علائم و اختلال بيش فعالي در دوران كودكي ارتباط مستقيمي وجود دارد.

طبق مطالعات صورت گرفته مشخص شده كه نوزاداني كه بيشتر از ساير همسن و سالان خود گريه مي كنند و در تغذيه و خواب با مشكلاتي مواجه هستند، احتمال بيشتري دارد كه به اختلال بيش فعالي مبتلا شوند.

در اختلال بيش فعالي مشكلاتي در زمينه بروز رفتارهاي هيجاني، بيش فعالي و نقص در توجه و تمركز ايجاد مي شود.

عوارض گريه بيش از حد نوزاد

طبق آمارهاي غيررسمي حدود ۲۰ درصد نوزادان در سال هاي نخست زندگي مشكلاتي مانند گريه مداوم، مشكلات تغذيه و خواب دارند. در اغلب موارد اين علائم با رشد كودك و افزايش سن تا قبل از ورود به دبستان از بين مي روند.

موري هلن همي محقق دانشگاه بازل درباره اختلال بيش فعالي نوزادان مي گويد "چنانچه اين علائم در نوزادي ديده شد كه بروز اين مشكلات در خانواده ي آن ها سابقه دارد، نياز است براي پيشگيري از بروز مشكلات در سنين بالاتر حتما به سرعت براي ارزيابي و درمان به پزشك مراجعه كرد".

محققان بر روي ۱۹۳۵ نوزاد، حدود ۲۲ پژوهش درباره اين اختلال انجام دادند. در اين مطالعات ده مورد به بررسي عوارض گريه هاي مداوم نوزاد پرداخته شد و همچنين در چهار مورد ارزيابي اختلالات خواب، سه مورد مشكلات تغذيه نوزادان، پنج مورد بررسي ساير مشكلات نوزادان انجام شد.

در نوزاداني كه در اين سن با مشكلات بيشتري درگير مي شوند، احتمال بروز اختلالات رفتاري مانند اختلال بيش فعالي، رفتارهاي پرخاشگرانه، تخريب و دعوا در آن ها افزايش مي يابد.

چنان چه نوزاد در خانواده هاي مضطرب و يا خانواده هايي با مشكلات در زمينه رواني، اجتماعي و ارتباطي رشد كند، باعث شده كه بيشتر در معرض ابتلا به اختلال رفتاري در كودكي و بزرگسالي قرار گيرد.

علائم بيش فعالي در نوزادان

گريه كردن امري طبيعي در بين نوزادان است و در مواردي نيز آرام كردن ها به سختي صورت مي گيرد. گريه مداوم در واقع به گريه طولاني، ناخوشايند، بدون دليل و غير قابل ساكت شدن

گفته مي شود كه در سه ماه نخست زندگي نوزاد شيوع زيادي دارد.

از مشكلات خواب نوزاد مي توان سخت به خواب رفتن و بيدار شدن متوالي در طول شب را نام برد. استفراغ كردن، بي توجهي به شير، نداشتن اشتها و مشكلات بلع از جمله مشكلات تغذيه اي نوزاد هستند.

پني گلس دكتراي روان شناسي رشد در مركز ملي كودكان در آمريكا در اين باره مي گويد، تا قبل از اين براي نام گذاري نوزادان نا آرام از اصطلاح كوليكي استفاده مي شد، اما اكنون به ريفلاكس خفيف، كوليك مي گويند. همچنين نظر ايشان درباره درمان اين نوزادان اين است كه اكثر آن ها به درمان ها سريع پاسخ مي دهند.

چنانچه والدين درباره شرايط نوزاد خود احساس نگراني مي كنند نياز است كه حتماً با پزشك متخصص مشورت كنند، به دليل اينكه ممكن است مشكلات به وجود آمده براي نوزاد به راحتي حل نگردد.

طبق نظر دكتر پني گلس، نياز است كه والدين به شرايط نوزاد دقت كرده و در زمان هاي مختلف شرايط جسمي او را بنويسند تا پزشك بتواند ارزيابي بهتري داشته باشد. از اين شرايط جسمي مي توان به تعداد تكرار حالت هاي نوزاد، زمان رخ دادن آن در طول شب يا روز، نحوه آرام كردن نوزاد اشاره كرد.

كمك گرفتن از ساير پدر و مادرها كه چنين شرايطي را تجربه كرده اند مفيد خواهد بود. برخي از والدين با ديدن مشكلات نوزاد همچون گريه مداوم، نخوابيدن و نخوردن شير و حواس پرتي احساس نااميدي مي كنند و حتي ممكن است افسرده شوند. راهنمايي هاي دوستان و آشنايان براي رهايي از اين شرايط كمك فراواني مي كند.

از نشانه هاي اوليه بروز اختلال بيش فعالي در نوزادان مي توان موارد زير را نام برد:

توجه طلبي

نوزادان بيش فعال نسبت به ساير بچه ها به توجه و مراقبت بيشتري نياز دارند. از ديگر خصوصيات آن ها مي توان پريشاني، ناراحتي در هنگام سرگرم شدن و يا لمس شدن اشاره كرد كه منجر به گريه مداوم آن ها مي شود. پدر و مادر اين نوزادان بايد به طور دائم اين نوزادان را به آغوش بگيرند و يا تكان دهند كه باعث خستگي آن ها مي شود.

بي قراري بيش از حد

از ديگر ويژگي هايي كه در نوزاد بيش فعال وجود دارد مي توان بي قراري و بي تابي را ذكر كرد. بي قراري زياد نوزاد باعث مي شود كه در خواب با مشكلاتي مواجه شده و ساعت خواب كمي داشته باشد. همچنين در رفتار بچه بي قرار به سختي غذا خوردن نيز مشهود است.

خشم و غيض

معمولاً نوزادان بيش فعال در خلق و خويشان نيز تغييراتي رخ مي دهد و باعث بروز رفتارهايي مانند ضربه زدن به اطراف توسط پاها، جيغ كشيدن و بي قراري مي شود.

در موارد بسياري، اين بچه ها رفتارهاي دردسر ساز مانند تكان خوردن زياد در گهواره و تخت و يا زدن سر به كناره هاي گهواره را نيز بروز مي دهند. اگر چه علائم بيش فعالي در كودكان، معمولا رفتار طبيعي براي نوزادان تلقي مي شود ولي در صورتي كه اين رفتارها با رشد كودك و افزايش سن نيز همراه او بود، مشورت با پزشك ضروري است.

تشخيص بيش فعالي در نوزادان

يكي از دغدغه هاي والدين اين است كه آيا امكان تشخيص علائم بيش فعالي در دوران نوزادي وجود دارد؟ به گفته بسياري از كارشناسان اختلال بيش فعالي با مشخصه هاي عدم تمركز و تحرك زياد معمولاً در سنين نوزادي قابل تشخيص قطعي نبوده و طبق نتايج تحقيقات نوزادان نارس بيشتر از نوزادان سالم مبتلا به اين اختلال مي شوند.

معمولا تشخيص قطعي بيش فعالي در سنين ۵ يا ۶ سالگي كه همزمان با ورود كودك به محيط آموزشي مانند مهد كودك يا دبستان كه نيازمند تمركز و نشستن طولاني در يك مكان است، اتفاق مي افتد‌. همچنين علائم اين اختلال بايد در دو محيط متفاوت مدرسه و منزل ديده شده و به مدت 6 ماه در كودك وجود داشته باشند.

در يك مطالعه، پژوهشگران با توجه به زمان خيره شدن نوزادان به يك عكس به ارزيابي نوع نگاه حدود ۸۰ نوزاد، يك تا چهار روزه پرداختند و با گذشت ۳ تا ۱۰ سال از اين تحقيق از پدر و مادرهاي آنها خواستند كه به پرسش هايي درباره خلق و خو فرزندشان پاسخ دهند. طبق نتايج اين تحقيق مشخص شد، نوزاداني كه در زمان كمتري تمركز براي خيره شدن به يك عكس انجام مي دهند، خطر ابتلا به بيش فعالي در آنها بيشتر است.

همچنين طبق يافته هاي اين مطالعه‌ نوزاداني كه قادر نيستند بر روي يك عكس تمركز كنند، احتمال بيشتري دارد كه در آينده به اختلالات رفتاري دچار شوند.

علل ابتلا به بيش فعالي

از جمله عوامل بروز اين اختلال به عوامل ژنتيكي و متغيرهاي محيطي مي توان اشاره كرد. برخورد مادر با عفونت هاي زمستاني در سه ماه نخست بارداري، اختلالات مغزي، عوامل عصبي شيميايي ( انتقال دهنده هاي عصبي) و عوامل رواني-اجتماعي از جمله اين موارد هستند. همچنين استرس بعد از زايمان يا استرس در زمان تولد نوزاد نيز از ديگر عواملي بوده كه باعث بي قراري نوزاد مي شوند.

براي تشخيص بيش فعالي در نوزادان چه بايد كرد؟

بسياري از والدين نمي دانند چگونه تشخيص دهند كه نوزاد آنها رفتاري نرمال دارد و يا رفتار او بيانگر علائم اختلالات بيش فعالي نوزادان است.

در كتاب مادران و راهنماي مراقبت هاي اوليه از نوزاد، جنيفر واكر و لورا هانتر همكارش در اين مورد گفتند: "در صورتي كه نوزاد در طول روز به مدت شش ساعت و يا بيشتر گريه كند و با مشكلاتي در زمينه خوردن و خواب نيز مواجه باشد احتمال دارد، شرايط منزل مناسب نبوده و باعث استرس در نوزاد شود. همچنين مشاهده گريه و بي قراري نوزاد در بازه زماني ۶ تا ۹ شب طبيعي است".

واكر در ادامه مي گويد، نوزاد بايد در طول روز مقدار خاصي از انرژي را آزاد كند. توجه به اين نكته ضروري است كه هر نوزاد نسبت به سن و مشخصات فردي، روال روزمره خاصي دارد و نياز است والدين نسبت به آن اطلاع پيدا كنند. به طور مثال با گذشت دو هفته از زمان تولد تا ۳ماهگي نوزاد، هر 5/2 تا ۳ ساعت يك بار نياز دارد با شير تغذيه شود و ميزان خواب شبانه او نيز 5/4 تا ۵ ساعت افزايش مي يابد و با رشد نوزاد، مدت خواب در طول شب به ۹ تا ۱۲ ساعت مي رسد.

در صورتي كه مشكلات نوزاد در موقع مناسب رفع شوند، در آينده با مشكلات رفتاري مواجه نخواهد شد. قنداق كردن طبق نظر واكر براي نوزادان با سن كمتر از ۳ ماه مفيد بوده و باعث بهتر شدن خواب آن ها مي شود.

همچنين او مي گويد: معمولا علت گريه نوزادان مختلف بوده و تنها علت آن گرسنه شدن آن ها نيست. براي جلوگيري از اختلالات رفتاري نوزادان، تنظيم زمان خواب و تغذيه، بهبود شرايط خواب، بررسي سلامت جسمي و رواني آن ها بسيار كمك كننده است.

جمع بندي بيش فعالي در نوزادان

● گريه بيش از حد، مشكلات در زمينه خواب و تغذيه از جمله علائم اختلال بيش فعالي نوزادان هستند.

● درمان و رفع مشكلات رفتاري در زمان نوزادي مانع ايجاد مشكلات رفتاري در آينده خواهد شد.

علائم بيش فعالي در نوزادان، كودكان نوپا يك ساله

دوران نوزادي در بين اكثر مردم معمولا تا يك سالگي تلقي مي شود‌ ولي اين دوره در حقيقت از زمان تولد تا پايان يك ماهگي فرد است. اين دوران در زندگي هر شخص بسيار مهم بوده و يكي از مراحل اساسي رشد محسوب مي شود و در اين دوره نوزاد سعي مي كند در زمينه رفتاري و جسمي با محيط بيرون از رحم خود را مطابقت دهد.

كودكان سالم مجموعه اي از رفتارها، خلق و خو و ظاهر دارند. بسياري از والدين درباره رشد طبيعي و مطابق با استاندارد نوزاد خود همواره نگران هستند.

جهت اطمينان والدين از سلامتي نوزاد خود در ادامه به مهارت هاي حركتي نوزادان زير يك سال اشاره مي كنيم. همچنين موسسه فرزندان برتر مقاله اي به نام "تحرك بيش از حد نوزاد" تهيه كرده است كه در آن به ۸ نشانه سلامت نوزاد پرداخته شده و مطالعه آن به والدين كمك مي كند كه تشخيص دهند نوزاد آن ها تغذيه مناسب، خواب كافي و رشد مناسبي دارد يا خير.

خصوصيات نوزاد سالم از ۱ تا ۱۲ سالگي

نوزاد سالم و طبيعي به بچه اي گفته مي شود كه در سال اول زندگي قادر به انجام كارهاي زير باشد.

۱- نوزاد تازه متولد شده

نوزاد سالم در روزهاي نخست تولد مي تواند سر را به سمت نور حركت داده و دست و پاها را خم كند. حتي قادر است كه زانو را بكشد و دست خود را مشت كند‌.

۲- در پايان يك ماهگي

وقتي نوزاد به سن يك ماهگي مي رسد قادر است سر خود را براي چند لحظه بالا نگهدارد.

۳- در سن دو ماهگي

با رشد نوزاد و رسيدن به سن دو ماهگي، او مي تواند سر خود را براي ده ثانيه و حدود ۵ سانتي متر بالاتر از بدن قرار دهد.

۴- در سن سه ماهگي

در سه ماهگي نوزاد مي تواند دست ها را به عنوان تكيه گاه بدن استفاده كرده و مدت زمان بيشتري سر را بالاتر از بدن بگيرد (حدود يك دقيقه).

۵- در سن چهار ماهگي

نوزاد چهار ماهه تكيه گاه خود را كم كم وسيع مي كند و همچنين سعي مي كند بازوها را به سمت جلو بدن خود بگيرد.

۶- در سن پنج ماهگي

در اين سن نوزاد حالت شنا به بدن خود گرفته و فقط مي تواند كه روي شكم غلت بخورد.

۷- در سن شش ماهگي

نوزاد شش ماهه سعي مي كند كه براي حفظ تعادل خود از دست ها نيز كمك بگيرد.

۸- در هفت و هشت ماهگي

در اين سن نوزاد قادر است كه روي شكم به سمت وسايل دست خود را دراز كرده و حتي كم كم به اين توانايي دست پيدا كرده كه روي شكم به پشت يا برعكس غلت بخورد.

۹- سن نه ماهگي

معمولا نوزاد نه ماهه به اطراف نگاه كرده و سعي مي كند به شكل سينه خيز به سمت وسايل و اشكال رنگي حركت كند.

۱۰- سن ده ماهگي

بچه در اين سن سعي مي كند با كمك از دست ها و زانوها بلند شده و حالت نيم خيز بگيرد.

۱۱- سن ۱۱ تا ۱۲ ماهگي

نوزاد در اين سن مي تواند بهتر و مطمئن تر بلند شده و حتي در برخي مواقع نيز تلاش مي كند كه حالت مسابقه دويدن نيز به خود بگيرد‌.

اختلال بيش فعالي بين كودكان شيوع زيادي داشته و بسياري از والدين با مشاهده بعضي رفتارهاي نوزاد خود، نسبت به ابتلا آن همواره احساس نگراني دارند، در اين مطلب به علائم بارز اين اختلال در نوزادان اشاره شده است تا والدين با مطالعه آن، ارزيابي بهتري از رفتار فرزند خود داشته باشند.

از مشخصات بارز اختلال بيش فعالي نوزادان مي توان گريه هاي مداوم و بيش از حد، اختلالات در زمينه خواب و تغذيه نام برد. طبق نظر كارشناسان بين بروز اين علائم و اختلال بيش فعالي در دوران كودكي ارتباط مستقيمي وجود دارد.

طبق مطالعات صورت گرفته مشخص شده كه نوزاداني كه بيشتر از ساير همسن و سالان خود گريه مي كنند و در تغذيه و خواب با مشكلاتي مواجه هستند، احتمال بيشتري دارد كه به اختلال بيش فعالي مبتلا شوند.

در اختلال بيش فعالي مشكلاتي در زمينه بروز رفتارهاي هيجاني، بيش فعالي و نقص در توجه و تمركز ايجاد مي شود.

عوارض گريه بيش از حد نوزاد

طبق آمارهاي غيررسمي حدود ۲۰ درصد نوزادان در سال هاي نخست زندگي مشكلاتي مانند گريه مداوم، مشكلات تغذيه و خواب دارند. در اغلب موارد اين علائم با رشد كودك و افزايش سن تا قبل از ورود به دبستان از بين مي روند.

موري هلن همي محقق دانشگاه بازل درباره اختلال بيش فعالي نوزادان مي گويد "چنانچه اين علائم در نوزادي ديده شد كه بروز اين مشكلات در خانواده ي آن ها سابقه دارد، نياز است براي پيشگيري از بروز مشكلات در سنين بالاتر حتما به سرعت براي ارزيابي و درمان به پزشك مراجعه كرد".

محققان بر روي ۱۹۳۵ نوزاد، حدود ۲۲ پژوهش درباره اين اختلال انجام دادند. در اين مطالعات ده مورد به بررسي عوارض گريه هاي مداوم نوزاد پرداخته شد و همچنين در چهار مورد ارزيابي اختلالات خواب، سه مورد مشكلات تغذيه نوزادان، پنج مورد بررسي ساير مشكلات نوزادان انجام شد.

در نوزاداني كه در اين سن با مشكلات بيشتري درگير مي شوند، احتمال بروز اختلالات رفتاري مانند اختلال بيش فعالي، رفتارهاي پرخاشگرانه، تخريب و دعوا در آن ها افزايش مي يابد.

چنان چه نوزاد در خانواده هاي مضطرب و يا خانواده هايي با مشكلات در زمينه رواني، اجتماعي و ارتباطي رشد كند، باعث شده كه بيشتر در معرض ابتلا به اختلال رفتاري در كودكي و بزرگسالي قرار گيرد.

علائم بيش فعالي در نوزادان

گريه كردن امري طبيعي در بين نوزادان است و در مواردي نيز آرام كردن ها به سختي صورت مي گيرد. گريه مداوم در واقع به گريه طولاني، ناخوشايند، بدون دليل و غير قابل ساكت شدن

گفته مي شود كه در سه ماه نخست زندگي نوزاد شيوع زيادي دارد.

از مشكلات خواب نوزاد مي توان سخت به خواب رفتن و بيدار شدن متوالي در طول شب را نام برد. استفراغ كردن، بي توجهي به شير، نداشتن اشتها و مشكلات بلع از جمله مشكلات تغذيه اي نوزاد هستند.

پني گلس دكتراي روان شناسي رشد در مركز ملي كودكان در آمريكا در اين باره مي گويد، تا قبل از اين براي نام گذاري نوزادان نا آرام از اصطلاح كوليكي استفاده مي شد، اما اكنون به ريفلاكس خفيف، كوليك مي گويند. همچنين نظر ايشان درباره درمان اين نوزادان اين است كه اكثر آن ها به درمان ها سريع پاسخ مي دهند.

چنانچه والدين درباره شرايط نوزاد خود احساس نگراني مي كنند نياز است كه حتماً با پزشك متخصص مشورت كنند، به دليل اينكه ممكن است مشكلات به وجود آمده براي نوزاد به راحتي حل نگردد.

طبق نظر دكتر پني گلس، نياز است كه والدين به شرايط نوزاد دقت كرده و در زمان هاي مختلف شرايط جسمي او را بنويسند تا پزشك بتواند ارزيابي بهتري داشته باشد. از اين شرايط جسمي مي توان به تعداد تكرار حالت هاي نوزاد، زمان رخ دادن آن در طول شب يا روز، نحوه آرام كردن نوزاد اشاره كرد.

كمك گرفتن از ساير پدر و مادرها كه چنين شرايطي را تجربه كرده اند مفيد خواهد بود. برخي از والدين با ديدن مشكلات نوزاد همچون گريه مداوم، نخوابيدن و نخوردن شير و حواس پرتي احساس نااميدي مي كنند و حتي ممكن است افسرده شوند. راهنمايي هاي دوستان و آشنايان براي رهايي از اين شرايط كمك فراواني مي كند.

از نشانه هاي اوليه بروز اختلال بيش فعالي در نوزادان مي توان موارد زير را نام برد:

توجه طلبي

نوزادان بيش فعال نسبت به ساير بچه ها به توجه و مراقبت بيشتري نياز دارند. از ديگر خصوصيات آن ها مي توان پريشاني، ناراحتي در هنگام سرگرم شدن و يا لمس شدن اشاره كرد كه منجر به گريه مداوم آن ها مي شود. پدر و مادر اين نوزادان بايد به طور دائم اين نوزادان را به آغوش بگيرند و يا تكان دهند كه باعث خستگي آن ها مي شود.

بي قراري بيش از حد

از ديگر ويژگي هايي كه در نوزاد بيش فعال وجود دارد مي توان بي قراري و بي تابي را ذكر كرد. بي قراري زياد نوزاد باعث مي شود كه در خواب با مشكلاتي مواجه شده و ساعت خواب كمي داشته باشد. همچنين در رفتار بچه بي قرار به سختي غذا خوردن نيز مشهود است.

خشم و غيض

معمولاً نوزادان بيش فعال در خلق و خويشان نيز تغييراتي رخ مي دهد و باعث بروز رفتارهايي مانند ضربه زدن به اطراف توسط پاها، جيغ كشيدن و بي قراري مي شود.

در موارد بسياري، اين بچه ها رفتارهاي دردسر ساز مانند تكان خوردن زياد در گهواره و تخت و يا زدن سر به كناره هاي گهواره را نيز بروز مي دهند. اگر چه علائم بيش فعالي در كودكان، معمولا رفتار طبيعي براي نوزادان تلقي مي شود ولي در صورتي كه اين رفتارها با رشد كودك و افزايش سن نيز همراه او بود، مشورت با پزشك ضروري است.

تشخيص بيش فعالي در نوزادان

يكي از دغدغه هاي والدين اين است كه آيا امكان تشخيص علائم بيش فعالي در دوران نوزادي وجود دارد؟ به گفته بسياري از كارشناسان اختلال بيش فعالي با مشخصه هاي عدم تمركز و تحرك زياد معمولاً در سنين نوزادي قابل تشخيص قطعي نبوده و طبق نتايج تحقيقات نوزادان نارس بيشتر از نوزادان سالم مبتلا به اين اختلال مي شوند.

معمولا تشخيص قطعي بيش فعالي در سنين ۵ يا ۶ سالگي كه همزمان با ورود كودك به محيط آموزشي مانند مهد كودك يا دبستان كه نيازمند تمركز و نشستن طولاني در يك مكان است، اتفاق مي افتد‌. همچنين علائم اين اختلال بايد در دو محيط متفاوت مدرسه و منزل ديده شده و به مدت 6 ماه در كودك وجود داشته باشند.

در يك مطالعه، پژوهشگران با توجه به زمان خيره شدن نوزادان به يك عكس به ارزيابي نوع نگاه حدود ۸۰ نوزاد، يك تا چهار روزه پرداختند و با گذشت ۳ تا ۱۰ سال از اين تحقيق از پدر و مادرهاي آنها خواستند كه به پرسش هايي درباره خلق و خو فرزندشان پاسخ دهند. طبق نتايج اين تحقيق مشخص شد، نوزاداني كه در زمان كمتري تمركز براي خيره شدن به يك عكس انجام مي دهند، خطر ابتلا به بيش فعالي در آنها بيشتر است.

همچنين طبق يافته هاي اين مطالعه‌ نوزاداني كه قادر نيستند بر روي يك عكس تمركز كنند، احتمال بيشتري دارد كه در آينده به اختلالات رفتاري دچار شوند.

علل ابتلا به بيش فعالي

از جمله عوامل بروز اين اختلال به عوامل ژنتيكي و متغيرهاي محيطي مي توان اشاره كرد. برخورد مادر با عفونت هاي زمستاني در سه ماه نخست بارداري، اختلالات مغزي، عوامل عصبي شيميايي ( انتقال دهنده هاي عصبي) و عوامل رواني-اجتماعي از جمله اين موارد هستند. همچنين استرس بعد از زايمان يا استرس در زمان تولد نوزاد نيز از ديگر عواملي بوده كه باعث بي قراري نوزاد مي شوند.

براي تشخيص بيش فعالي در نوزادان چه بايد كرد؟

بسياري از والدين نمي دانند چگونه تشخيص دهند كه نوزاد آنها رفتاري نرمال دارد و يا رفتار او بيانگر علائم اختلالات بيش فعالي نوزادان است.

در كتاب مادران و راهنماي مراقبت هاي اوليه از نوزاد، جنيفر واكر و لورا هانتر همكارش در اين مورد گفتند: "در صورتي كه نوزاد در طول روز به مدت شش ساعت و يا بيشتر گريه كند و با مشكلاتي در زمينه خوردن و خواب نيز مواجه باشد احتمال دارد، شرايط منزل مناسب نبوده و باعث استرس در نوزاد شود. همچنين مشاهده گريه و بي قراري نوزاد در بازه زماني ۶ تا ۹ شب طبيعي است".

واكر در ادامه مي گويد، نوزاد بايد در طول روز مقدار خاصي از انرژي را آزاد كند. توجه به اين نكته ضروري است كه هر نوزاد نسبت به سن و مشخصات فردي، روال روزمره خاصي دارد و نياز است والدين نسبت به آن اطلاع پيدا كنند. به طور مثال با گذشت دو هفته از زمان تولد تا ۳ماهگي نوزاد، هر 5/2 تا ۳ ساعت يك بار نياز دارد با شير تغذيه شود و ميزان خواب شبانه او نيز 5/4 تا ۵ ساعت افزايش مي يابد و با رشد نوزاد، مدت خواب در طول شب به ۹ تا ۱۲ ساعت مي رسد.

در صورتي كه مشكلات نوزاد در موقع مناسب رفع شوند، در آينده با مشكلات رفتاري مواجه نخواهد شد. قنداق كردن طبق نظر واكر براي نوزادان با سن كمتر از ۳ ماه مفيد بوده و باعث بهتر شدن خواب آن ها مي شود.

همچنين او مي گويد: معمولا علت گريه نوزادان مختلف بوده و تنها علت آن گرسنه شدن آن ها نيست. براي جلوگيري از اختلالات رفتاري نوزادان، تنظيم زمان خواب و تغذيه، بهبود شرايط خواب، بررسي سلامت جسمي و رواني آن ها بسيار كمك كننده است.

جمع بندي بيش فعالي در نوزادان

● گريه بيش از حد، مشكلات در زمينه خواب و تغذيه از جمله علائم اختلال بيش فعالي نوزادان هستند.

● درمان و رفع مشكلات رفتاري در زمان نوزادي مانع ايجاد مشكلات رفتاري در آينده خواهد شد.

علائم بيش فعالي در نوزادان، كودكان نوپا يك ساله